Brutalno ubijeni car, oslobodilac Evrope i najbolji pjesnik: Ovo su Rusi u centru Banjaluke

29.09.2022. | 07:36

Ukoliko šetate centrom Banjaluke, na nekoliko mjesta možete primijetiti spomenike istaknutim Rusima među kojima su Car Nikolaj II Romanovič, Aleksandar Puškin, maršal Georgij Žukov.

Tako je posljednjem ruskom caru, jednom od najvećih ruskih pisaca  i jednom od najslavnijih ruskih vosjkovođa, pored nacionalnosti zajedničko i to što imaju spomenike u širem centru Banjaluke.

Da ga ne čude spomenici posvećeni ruskim umjetnicima i istorijskim ličnostima, kao i da mu je drago zbog toga, ističe u razgovoru za BL portal banjalučki istoričar Zoran Pejašinović.

“Ruski narod ima veliku kulturu, to je nesporno i to je jedna od najznačajnijih hrišćanskih kultura uopšte. S obzirom na to da smo mi Srbi sa Rusima u civilizacijskom, kulturnom i religijskom krugu sasvim prirodno je da i imamo ulice i spomenike posvećene istaknutim Rusima”, objasnio je Pejašinović.

Jedan od spomenika je bista caru Nikolaju Drugom Romanoviču, posljednjem caru Rusije, koja se nalazi na Bulevaru cara Dušana u blizini Gimnazije. Spomenik je postavljen u junu 2014. godine i podignut je uz učešće Ruskog vojno-istorijskog društva, Ruskog instituta za strateška istraživanja i građana Banjaluke. Pejašinović ističe i značaj umjetnika koji je stvorio ovo djelo.

“Autor ovog djela je veliki ruski vajar Zurab Cereteli, koji je vjerovatno najveći živi ruski vajar. Malo se zna o tome da jedan tako popularan i cijenjen umjetnik ima svoje djelo u našem gradu”, ističe on.

Svi ljubitelji ruske istorije na Trgu palih boraca u Ulici Kralja Petra I Karađorđevića mogu da posjete spomen-bistu najpoznatijem sovjetskom maršalu Georgiju Žukovu.

Žukov je bistu zaslužio doprinosom pobjedi saveznika u Drugom svjetskom ratu, a svoje mjesto je dobio među narodnim herojima u centru Banjaluke. Bista je postavljena u maju 2021. godine, povodom obilježavanja Dana pobjede nad fašizmom.

Ipak, prvi Rus koji je dobio spomenik u Banjaluci je Aleksandar Puškin. Bista u čast proslavljenog pisca podignuta je još 2008. godine, i nalazi se u parku ispred Narodnog pozorišta Republike Srpske.

Rusi u Banjaluci ne dobijaju samo spomenike, oni ih i stvaraju

Kao dio “ruske priče”, Pejašinović navodi i dvije skulpture koje se nalaze na ulazu u Palatu Republike.

“Autor je Vladimir Pavlovič Zagorodnjuk, on je Rus iz Odese, takozvani Bijeli Rus koji je nakon građanskog rata u Rusiji došao u Jugoslaviju. On je  tvorac tih prelijepih skulptura, koje danas krase Banjaluku”, naveo je Pejašinović.

Pored spomenika, istaknuti Rusi u Banjaluci imaju i svoje ulice

Tako car Nikolaj II i Maršal Žukov pored spomenika imaju i svoje ulice u gradu na Vrbasu, i to u naseljima Srpske toplice i Lazarevo.

Pored Žukova, još jedna ulica na Kočićevom vijencu nosi ime proslavljenog ruskog vojskovođe, a riječ je o Mihailu Kutuzovu. U naselju Česma svoju ulicu ima i Lav Tolstoj.

Najveći ruski car Petar Veliki dobio je ulicu koja povezuje Trapiste i Česmu, dok se u Priječanima nalazi ulica posvećena prvom čovjeku u svemiru, Juriju Gagarinu.

U Priječanima se nalazi još jedna ulica posvećena Rusiji i zove se Ruska ulica, dok naselje Česma ima Moskovsku ulicu. Ruskim carevima posvećena je i ulica u naselju Čaire, a riječ je o Ulici Careva Romanovih.

Srđan Banović, BL portal