Mučki ubijen u Banjaluci: 150 godina od rođenja vladike Platona
29.09.2024. | 20:32Na današnji dan prije 150 godina rođen je Sveti vladika Platon.
U Banjaluku je došao 1. oktobra 1940, a prvu liturgiju u Sabornom hramu Svete Trojice služio je dan kasnije.
Za sedam mjeseci koliko je bio na čelu banjalučke eparhije mnogo je uradio za ovdašnje pravoslavne vjernike.
Uoči Đurđevdana 1941. zajedno sa namjesnikom bosanskogradiškim Dušanom Subotićem, na obalama Vrbanje, ustaše su ga mučki pogubile.
Nakon što je tijelo vladike Platona nađeno u selu Kumsale, 23. maja 1941. sahranjen je na današnjem groblju Sveti Pantelija u Banjaluci. Njegovi zemni ostaci 1973. godine, preneseni su u saborni hram Svete trojice.
Tada, mladi đakon, Ratko Radujković po blagoslovu SPC, organizovao je ekshumaciju.
– Želim posebno da naglasim da su to bili teški dani, pogotovo u to vrijeme ateističko za ekshumacije. Oni su tražili sve što je potrebno, a mi smo tako i morali da učinimo da prenesemo mošti, jer nam je stalo da prenesemo u kriptu hrama – naveo je Radujković.
Vladika Platon 1998. godine je kanonizovan i proglašen za sveštenomučenika.
Vladika je, kažu naši sagovornici, bio je izuzetno svestran i između ostalog, bio je upravnik patrijaršijske štamparije u Sremskim Karlovcima, uređivao je časopis za djecu “Mali bogoljub”, bio je upravitelj više manastira, a pred dolazak u Vrbasku banovinu bio je vladika ohridsko-bitoljski. U eparhiji banjalučkoj bio je uključen u sva društvena dešavanja.
– Otišao je i u Kotor Varoš da služi liturgiju na Svetog apostola Luku, stigao je na prvi i drugi dan Božića u Donji Vakuf da osvešta srpski dom koji je crkvena opština tada podigla. Popunjavao je parohije, učestvovao u svim društvenim svečanostima u gradu na Vrbasu i posljednjem bogojavljenskom plivanju i u savindanskim svečanostima. Bio je to jedan progresivan period koji je najavio da smo mi dobili dostojnog čestitog i radišnog vladiku – istakao je Dario Drinić, teolog-istoričar.
Slijedeći primjer vladike Platona, i dalje u vremenu nenaklonjenom SPC, sveštenici su okupljali narod i prosvjećivali ga.
– Kad sam ja došao u Banjaluku i kada su bile dvije eparhije od 1918. do 1981. godine kada je vladika Јefrem došao sljedeće godine su formirane četiri, danas u gradu sa periferijom imamo 42 parohije – naglasio je Radujković.
– Na osnovu Platonovog rada mi danas crpimo podatke i zbirke za punu istoriju SPC u svoj njenoj širini – dodao je Drinić.
Vladika Platon, rođen u Beogradu kao Milivoje Јovanović od oca Ilije i majke Јelke, a koji je tiho i skromno stigao u Banjaluku s jeseni 1940. godine, a mučki pogubljen 1941, sigurno je, bio bi ponosan na sve ono što je banjalučka eparhija danas, navodi RTRS.
