Dan sjećanja: Obilježen proboj Proleterskog bataljona sa Motajice
14.06.2022. | 17:32U organizaciji Saveza udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata – SUBNOR-a Srbac danas je obilježen 14. jun, Dan sjećanja na proboj Proleterskog bataljona iz okruženja na vrhu Motajice.
Proboj je trajao od 8. do 14. juna 1942. godine, a u znak sjećanja na ovaj događaj delegacije SUBNOR-a, opštine Srbac, opštinske Boračke organizacije i Opštinske organizacije porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila okupile su se prvo ispred spomenika narodnom heroju Slobodanu Danku Mitrovu u Donjim Srđevićima.
Cvijeće su prisutne delegacije položile ispred spomen-obilježja u Vlakničkom polju, na mjestu gdje su proleteri u povlačenju sa Motajice prešli put, a potom Savu da bi se oporavili u Slavoniji i potom ponovo vratili u borbu.
Predstavnik SUBNOR-a Bogdan Davidović istakao je da je gora Motajica svjedok da se tu ginulo na sve strane, ali ono što je sigurno jeste to da su najviše stradali Srbi, kako od ustaša i Nijemaca, tako i u međusobnim obračunima zbog dvije ideologije koje su zastupali četnici i partizani.
Davidović je rekao da je na Motajici i oko nje poginulo šest narodnih heroja – Zdravko Čelar, Esad Midžić, Slobodan Danko Mitrov, Novak Pivašević, Fadil Šerić i Branko Tubić i dodaje da je o ovim događajima potresnu poemu pod nazivom “Pjesma mrtvih proletera” napisao čuveni pisac Branko Ćopić.
“Nadu da se nađe spas preko rijeke Save izgubilo je 108 proletera. Na vrhu planine Motajice, Gradini, bili su opkoljeni šest dana i donijeli su odluku da se izvrši proboj obruča i prelazak preko nabujale Save, pri čemu je jedan dio njih zauvijek ostao u dubinama ove rijeke”, poručio je Davidović.
Na mjestu prelaska, 27. jula 1954. godine podignuto je spomen-obilježje koje je 2019. godine vlastitim trudom i radom obnovio mještanin Ostoja Suvajac.
U Drugom svjetskom ratu učestvovalo je 1.320 boraca iz srbačke opštine, poginulo je ili nestalo 459 partizana i 11 pripadnika Kraljevske vojske u otadžbini, zarobljeno 296 boraca i civila i stradalo 506 civila.
Ukupno je zabilježeno 974 stradalih, što je oko pet odsto ukupnog broja tadašnjeg stanovništva opštine Srbac.
Današnji pomen organizovan je u saradnji sa Odborom za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova opštine Srbac.