Danas je Svjetski dan šuma: Više od polovine površine Srpske pod šumama

21.03.2021. | 09:49

Ukupna površina šuma i šumskog zemljišta Republike Srpske, prema podacima Katastra šuma i šumskog zemljišta, iznosi 1.282.412 hektara ili 51,7 odsto od ukupne površine Republike Srpske, a na jednog stanovnika Srpske otpada oko 0,7 odsto hektara šumom obraslog šumskog zemljišta.

Šumovitost u Federaciji BiH iznosi 57 odsto, u Hrvatskoj 43 odsto, a u Srbiji 29 odsto.

Površina šuma u svojini Republike Srpske od šumskog fonda iznosi 982.893 hektara ili 77 odsto, a privatnih šuma bez šumskog zemljišta 281.965 hektara ili 22 odsto, dok na površine uzurpiranih šuma i šumskog zemljišta otpada 17.554 hektara ili jedan odsto, podaci su Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Srpske.

Iz Ministarstva ističu za Srnu povodom 21. marta – Svjetskog dana šuma – da najveće učešće u ukupnom šumskom fondu Srpske ima kategorija visokih šuma 50,2 odsto, dok kategorija izdanačkih šuma ima učešće od 27,6 odsto.

Očuvan šumski ekosistem u Srpskoj

Značajno učešće visokih šuma sa prirodnom obnovom, kao ekonomski i ekološki najvrijednijem šumskom resursu ukazuje na očuvanost šumskih ekosistema u Srpskoj, kao i na odgovoran pristup sektora šumarstva u gazdovanju šumskim resursom kroz duži period na ovom prostoru.

Iz Ministarstva navode da su zaštićena područja prirode u Srpskoj u najvećoj mjeri šumski ekosistemi, kao što su nacionalni parkovi “Kozara”, “Sutjeska”, “Drina” i drugi, kao i da se Srpska ponosi sa svoje tri prašume – Perućica, Janj i Lom, te da se u posljednje vrijeme posvećuje značajna pažnja izdvajanju zaštitnih šuma i šuma posebne namjene, prije svega za potrebe turizma i rekreacije.

Lani pošumljeno 476 hektara

Radi povećanja površina pod šumama u 2020. godini pošumljena je 476 hektara, navode u Ministarstvu.

Izgradnjom “Centra za sjemensko-rasadničku proizvodnju” u Doboju obezbijedili su se uslovi za dugoročnu i stabilnu proizvodnju sjemena i sadnog materijala šumskog drveća, voćkarica, hortikulturnih i medonosnih vrsta.

“Podizanje ovog centra predstavlja savremen korak prema razvijenom šumarstvu Evropske unije, kao i osnovu na koju se mogu nadograđivati moderni sistemi i tehnologije ostalih oblasti savremenog šumarstva”, navode u Ministarstvu.

Neophodno je permanentno podsticanje šumarstva ka povećanju šumskog fonda, jer se time, osim očiglednog ulaganja u privredni resurs, vrši ulaganje i u smislu svih drugih funkcija, socijalnih i zaštitnih koje šuma pruža.

Krčenje šuma – problem

U svijetu se 21. mart obilježava kao Svjetski dan šuma, koji je ustanovljen 1971. godine da bi se ukazalo na značaj šuma i istakle brojne koristi koje od njih ima čovječanstvo.

Ideja za obilježavanje Svjetskog dana šuma nastala je na sjednici Generalne skupštine Evropske poljoprivredne konfederacije kada je odlučeno da to bude 21. mart, kao dan jesenje ravnodnevnice na južnoj, odnosno proljećne na sjevernoj hemisferi.

Ovu ideju kasnije je podržala i UN organizacija za hranu i poljoprivredu (FAO), vjerujući da obilježavanje ovog datuma može doprinijeti povećanju svijesti o potrebi očuvanja šuma i šumskih ekosistema.

Šume doprinose ravnoteži kiseonika, ugljen dioksida i vlažnosti vazduha, štite riječne slivove, koji isporučuju 75 odsto slatkovodnih voda širom svijeta i predstavljaju najsloženije ekosisteme na zemlji, koji čuva oko 80 odsto biološke raznolikosti.

Šuma je nekad prekrivala gotovo dvije trećine kopna, ali do danas je više od polovine tog bogatstva uništeno pretjeranom sječom. One su se vijekovima nemilosrdno krčile da bi se stvorio prostor za nova naselja, poljoprivredne površine, fabrike i saobraćajnice.

Ljudi su oduvijek vezani uz šume, a velikom broju njih one pružaju dom ili osiguravaju sredstva za život.

U novije vrijeme sve se više govori o važnosti šuma u socijalnom smislu, opštekorisnim funkcijama šuma i njihovoj važnosti za zdravlje ljudi.

Osim privrednog i ekonomskog značaja, daleko je veći značaj koji šume pružaju kroz svoje opštekorisne funkcije, a koje se ogledaju u uticaju šuma na ostvarivanje povoljnog režima voda, sprečavanje erozije zemljišta, povećanje kvaliteta pitke vode, proizvodnju kiseonika, stvaranje povoljnih uslova za turizam, rekreaciju, te uticaju na ljepotu pejzaža, stvaranju povoljnih uslova za liječenje, oporavak, odmor i rekreaciju, za razvoj turizma i lovstva i mnoge druge koristi.

“I uprkos svim neprocjenjivim ekološkim, privrednim, društvenim i zdravstvenim koristima, čovjek uništava te iste šume bez kojih ne može živjeti, a krčenje je i dalje ozbiljan problem u cijelom svijetu”, naveli su u Ministarstvu.

Za razliku od svih prethodnih godina, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske navodi da, zbog aktuelne situacije izazvane virusom korona, neće biti u mogućnosti da povodom Svjetskog dana šuma organizuje aktivnosti radi podizanja svijesti o značaju šuma.