Danas su Zadušnice: Idite na groblje i zapalite svijeću, a evo i šta nikako ne treba da uradite
22.02.2025. | 07:58Pravoslavni vjernici danas obilježavaju Zimske zadušnice, jedan od četiri godišnja pomena za preminule.
Zadušnice se održavaju četiri puta godišnje: zimske u subotu pred Mesne poklade, ljetnje u subotu pred Duhove, Miholjske u subotu pred Miholjdan, a jesenje u subotu pred Mitrovdan.
Na ovaj dan vjernici odlaze u crkvu, gdje se služi Sveta liturgija i parastos, tokom kojeg sveštenik vinom preliva žito. Nakon službe posećuju grobove svojih bližnjih, pale svijeće i učestvuju u obredu koji sveštenik obavlja uz kađenje grobova.
Kuvano žito koje se nosi u crkvu i na groblje simbolizuje dar pokojnicima i podsjeća na Hristove reči da zrno donosi plod tek kada umre. Crno vino kojim se žito preliva označava Hristovu krv i Božje milosrđe, dok upaljena sveća predstavlja svetlost Hristovu, osvetljavajući duše preminulih.
Naziv Zimske zadušnice potiče od toga što gotovo uvek padaju u februaru. Još u vizantijskim dokumentima pominje se da se na ovaj dan Crkva moli za sve preminule – vladare, sveštenike, arhijereje, prijatelje, rodbinu, decu, stare i mlade, kao i za one koji su umrli u gradovima, pustinjama i na svim mjestima.
Pošto su povezane sa početkom Vaskršnjeg posta, datum Zimskih zadušnica je promjenljiv. Nedelja u kojoj se obilježavaju naziva se Zadušna nedjelja i treća je pred početak posta. Ona se nalazi između Sebične i Bijele nedjelje, pa je poznata i kao Mesopusna nedelja.
Na ovaj dan siromašni i prosjaci se ne tjeraju od grobova već im se daje milostinja – novac ili hrana. Vjeruje se da je bolje poći sa blagoslovom nego rizikovati kletvu onih koji prose. Takođe, postoji običaj da se na Zadušnice ne priprema odjeća za nevjeste.
