Kao i svake godine pred vaskršnje praznike iznova se postavlja isto pitanje šta je pravilmo: “Uskrs” ili “Vaskrs”.
Nedoumica za mnoge! Uskrs ili Vaskrs – kako se pravilno kaže
30.03.2024. | 14:32Pravoslavni vjernici i zaljubljenici u maternji jezik tvrde da je isključivo “Vaskrs” u duhu srpskog jezika, jer Hristos nije “uskrsnuo” već je “vaskrsao”.
Međutim, godinama unazad sve se više koristi reč Uskrskao opšte prihvaćena.
Pročitajte još
“Pravilno je reći i jedno i drugo, bitno je da se razumijemo”, rekao je za “Blic” sveštenik Zoran Perković.
Takođe, lingvistički, ispravno je i jedno i drugo.
“Vaskrs” je srpskoslovenski oblik koji pripada srpskom crkvenom i književnom jeziku, koji se do sredine XVIII veka upotrebljavao u svim krajevima pod upravom Srpske pravoslavne crkve.
Pravilno je reći i “Uskrs”. Ova riječ “Uskrs” pripada srpskom narodnom jeziku. Riječ je o autentičnom izrazu koji je u neka davna vremena nastao prilagođavanjem onoga što je izgovoreno u crkvama.
“Ova riječ je, kao i mnoge druge u našem jeziku, prilikom posljednje velike reforme jezika dobila svoj uprošćeni oblik u narodnom, to jest govornom jeziku. Međutim, zbog značaja ovog Praznika nad praznicima, zbog konstantne upotrebe bogoslužbenih knjiga na crkvenoslovenskom jeziku, u crkvenoj upotrebi se održao i zvanično se koristi oblik sa prefiksom VA-skrs, kao i u izvedenicama VA-skrsenje, VA-skrsao… U crkvenom kalendaru piše VA-skrsenje Gospoda Isusa Hrista – VASKRS”, objašnjava za Istorijski zabavnik Ivan Neđić, profesor pripravnik Bogoslovije Svetog Arsenija u Sremskim Karlovcima i nastavlja:
“Ovaj oblik je bliži originalnom staroslovenskom izrazu, i potpuno saglasan crkvenoslovenskom VO-skresenije. Koliko se ovaj način izražavanja sačuvao u crkvenoj svijesti svjedoče i nazivi drugih praznika koji počinju istim prefiksom kao što su VA-znesenje, VA-vedenje i drugi. Teško je da ćete čuti da neko kaže praznik Uznesenja ili Uvedenja, a većina će reći Uskrs”.
Ako i postoji neka razlika ona je, navode neki lingvisti, stilske prirode – prefiks “vas-” se smatra svečanijim, a prefiks “us-” pripada stilski neutralnom standardu.
