Ovako se pravi serum protiv zmijskog otrova: U BiH vlada nestašica

01.07.2021. | 12:53

Dolaskom ljeta mnogi vrijeme provode u prirodi, a boravak u prirodi sa sobom nosi rizik od ugriza zmije. Zdravstvene ustanove u BiH nedavno su izvijestile o nedostatku zmijskog protivotrova.

Protivotrov koji se koristi u BiH proizvodio se u susjednoj Srbiji i Hrvatskoj. Seruma protiv zmijskog otrova BiH nabavlja od Instituta za virusologiju, vakcine i serume “Torlak” iz Beograda, a ranije su ga nabavljali i od Imunološkog zavoda u Zagrebu, ali ga ovdje ne proizvode od 2013. godine.

Jedan od razlog zbog kojih se ovaj serum ne proizvodi ili se proizvodi u malim količinama jeste kratak rok trajanja, ali i visoka cijena. Takođe, za izradu seruma koriste se otrov zmija koje su zaštićene vrste u nekim državama na Balkanu stoga se do njega teško dolazi.

Kako se pravi serum protiv zmijskog otrova?

Da bi napravili protivotrov koji spasava živote, naučnici koriste konje koji se uzgajaju na posebnim farmama. Konjima ubrizgavaju male doze otrova, a tijelo konja proizvodi antitijela, odnosno proteine koji napadaju i uništavaju otrov u tijelu. Nakon toga, naučnici koriste ta antitijela kako bi napravili serum koji spasava živote ljudima u slučaju ugriza zmija.

Tehničar uzima otrov iz zmijske vrste za koje naučnici žele napraviti antivenom.

Manja doza otrova ubrizgava se u konja. Toksini u otrovu pokreću imunološki sistem konja da proizvodi antitijela koja neutraliziraju te određene toksine.

Naredne godine konj prima nekoliko poticajnih injekcija sa sve većim količinama otrova. Na kraju konj proizvodi toliko antitijela da je imun na otrov.

Tehničar vadi krv konja, potom se pomoću instrumenata vadi plazma, dio krvi koji sadrži antitijela, a ostatak krvi vraća se konju.

Plazma se šalje u laboratoriju, gdje se pročišćava i pakuje kao tekući serum ili smrznuti prah. Zatim se u bočicama otprema u apoteke.

Osobe koju ugrize zmija traži pomoć ljekara, a potom mu ljekar ubrizgava antivenom u vene. Antitijela cirkulišu tijelom i neutraliziuju molekule toksina.

Iz Ministarstva civilnih poslova BiH juče su saopštili da će BiH dobiti određene količine seruma protiv zmijskog otrova od Instituta za virusologiju, vakcine i serume “Torlak” iz Beograda.