Pamti se pokolj ustaša: U zaseoku kod Novog Grada služen pomen stradalim Srbima

02.08.2022. | 21:26

U zaseoku Vurune u Donjem Vodičevu kod Novog Grada večeras je služen pomen srpskim civilima koje su ustaše ubile na Ilindan 1941. godine.

Parastos kod spomen-obilježja i zajedničke grobnice za 33 žrtve i na mjesnom groblju gdje su sahranjene još 42 žrtve, uglavnom djeca, služio je sveštenik Nenad Radulović.

“Ovo je samo jedno od stratišta srpskog naroda koji je stradao u svim ratovima. Ovo su naša sveta mjesta”, rekao je u besjedi sveštenik Radulović i dodao da se ove godine, uoči Vaskrsa upokojio Milan Landup, jedan od rijetkih koji je preživio ovaj zločin.

Među postradalima je i 14 djece do sedam godina, od kojih dvoje tek rođenih te 1941. godine. Najmlađa žrtva je i rođena te 1941. godine, a najstarija 1878. godine.

U podrumu kuće Mile i Cvije Vuruna ustaše su 2. avgusta 1941. godine pobile 75 civila, među kojima je bilo i tek rođene djece.

Nakon pokolja, na groblju nedaleko od kuće u kojoj se desio zločin, sahranjene su 42 žrtve, a preostale 33, koje u tom trenutku nije imao ko sahraniti, pokopane su u zajedničku grobnicu i tu su ostale sve do 2006. godine kada je obavljena ekshumacija i sahrana, a 2012. godine izgrađeno spomen-obilježje.

Savjetnik ministra rada i boračko-invalidske zaštite Stjepan Macanović rekao je da su ustaše u Vurunama počinile strašan zločin.

“Naša je obaveza da njegujemo kulturu sjećanja, da se ovo nikad ne ponovi. Svjedoci smo da iz svjetskih centara moći dolaze pritisci da se ukine Republika Srpska. Mi moramo voljeti i čuvati Republiku Srpsku koja je garant opstanka srpskog naroda”, rekao je Macanović.

Načelnik opštine Miroslav Drljača kaže da je zaselak Vurune pust i da vlada zlokoban muk, a svaki dolazak na ovo mjesto oživljava sjećanje na strašan zločin.

“Kao da krici nevinih žrtava i danas odzvanjaju”, rekao je Drljača.

Predsjednik Opštinskog odbora SUBNOR-a Drago Todić podsjetio je da su Vurune prvo stratiše u ovoj opštini u Drugom svjetskom ratu.

“Dovoljno je reći da je u Drugom svjetskom ratu stradalo 320 djece iz naselja Gornje i Donje Vodičevo i Dobrljin”, rekao je Todić.

Prema njegovim riječima, Kozarski ustanički kraj je bio u centru Nezavisne države Hrvatske i na udaru zloglasnih ustaških jedinica.

“Potkozarje, koje je u to vrijeme imalo oko 100.000 stanovnika, izgubilo je 75.000 stanovnika, među kojima 12.000 do 14.000 djece do 14 godina”, rekao je Todić.

On je naveo da je u novogradskoj opštini samo u dva mjeseca 1941. godine stradala trećina stanovništva od ukupnog broja žrtava u Drugom svjetskom ratu.

“U našoj opštini je od podizanja ustanka, u julu i avgustu 1941. godine stradalo 1.570 civila, a na potezu Gradiška-Bihać 120.000 ljudi”, rekao je Todić.

Todić kaže da se ove demografske posljedice osjećaju i danas.

U Drugom svjetskom ratu stradalo je 7.000 stanovnika ove opštine, 5.000 civila, među kojima 850 djece do 14 godina.

Krajem jula i početkom avgusta 1941. godine jedna brigada tek formirane “Pavelićeve legije” zadržala se na prostoru novogradske opštine dvadesetak dana i za to vrijeme na najsvirepiji način ubijala stanovništvo novogradskih sela.

U ovom pogromu na području novogradske opštine ubijeno je 106 djece, a samo u zaseoku Vurune poklano je 24 djece.

Dio dokumentacionog materijala o stradanju u Vurunama je u Muzeju genocida u Beogradu, a jedan dio u opštini Novi Grad.

Ovaj i druge zločine ustaške vlasti Nezavisne Države Hrvatske početkom avgusta 1941. godine, kada je na prostoru Krajine pobijeno na desetine hiljada srpskih civila, tematski obrađuje knjiga profesora Miloša Vujanovića “Krvavi pečat”, objavljena 2008. godine, nastala na osnovu prikupljenog materijala i sjećanja preživjelih.

Obilježavanje Dana stradanja civilnog stanovništva opštine Novi Grad danas je počelo parastosom u Hramu Svete velikomučenice Marine u Maslovarama za 296 stradalih iz Maslovara, Crne Rijeke i Jošave. Potom je služen i pomen kod spomen-kosturnica u Crnoj Rijeci i u Blagaj Rijeci