Plač beba sve tiši: Rode u neke opštine Srpske ne slijeću duže od dvije decenije

01.02.2024. | 08:01

Uprkos svim pronatalitetnim mjerama demografska slika u Srpskoj sve je poraznija, čemu svjedoči i konstantan pad broja novorođenčadi, ali i činjenica da u pojedine male opštine rode nisu sletjele duže od dvije decenije.

Plač bebe prošle godine nije se začuo u opštinama Kupres RS, Istočni Mostar i Istočni Drvar, u kojem se, kako kažu, više i ne sjećaju kada je u matičnu knjigu rođenih upisano novorođenče.

U opštini Istočni Drvar, koji ima oko 200 stanovnika, istakli su da je u matičnu knjigu rođenih beba posljednji put upisana 2000. godine, dok ništa bolja situacija nije ni kada su u pitanju sklopljeni brakovi, tako da je unazad nekoliko godina samo 2021. godine zabilježeno jedno vjenčanje.

Načelnica Istočnog Drvara Milka Ivanković kazala je za “Glas Srpske” da iz dana u dan imaju sve manje stanovnika.

– Mladi odlaze za poslom u razvijenije opštine, mnogi su otišli preko granice, a ostaju samo stari i iznemogli koji posljednje dane svog života žele provesti na ognjištu – kazala je Ivankovićeva.

Rode su prošle godine zaobišle i Istočni Mostar. Načelnik ove rubne lokalne zajednice Božo Sjeran kaže da se opština trudi da stimuliše natalitet, ali da se uprkos tome rijetki odlučuju na proširenje porodice.

– Majka svakog novorođenčeta od opštine dobija 1.000 maraka. Kad dijete krene u školu, opština, imeđu ostalog, sufinansira prevoz. Uprkos tome, mladi se teško odlučuju na potomstvo, ali i na brak, koji kod nas nije skopljen unazad nekoliko godina – kazao je Sjeran i dodao da u ovoj opštini nije ostalo ni 300 stanovnika.

Načelnik Kupresa RS Gojko Šebez istakao je da u ovoj opštini živi uglavnom starija populacija te da bez mladih ljudi nema ni podmlatka.

– Za rođenje djeteta opština roditeljima daje jednokratnu pomoć od 300 maraka. Na teritoriji naše opštine ima svega nekoliko mladih bračnih parova koji još nikako da se odluče na taj korak – rekao je Šebez i dodao da bi na nivou Srpske trebalo nastaviti raditi na unapređenju pronatalitetne politike, jer će, ako se ovako nastavi, za nekoliko godina mještane moći izbrojati na prste jedne ruke.

Da i druge lokalne zajednice širom Srpske dijele sličnu sudbinu potvrđuju podaci Fonda za dječju zaštitu RS na čiju adresu su lani stigla 8.192 zahtjeva za pomoć i opremu novorođenčeta.

Godinu ranije bilo je 8.785 takvih zahtjeva, a 2021. godine 9.321.

Demograf Aleksandar Čavić kazao je da statistički podaci pokazuju da broj novorođenčadi u Srpskoj konstantno opada u posljednjih 20 godina.

– U tom periodu niko od nadležnih nije reagovao u smislu formulisanja strateških i planskih dokumenata koji bi tretirali kako pitanja fertiliteta, odnosno nataliteta tako i zdravstvenog stanja stanovništva, to jeste mortaliteta, kao i upravljanje migracijama – kazao je Čavić.

Dodao je da se niko zbog jednokratne novčane pomoći, koliko god ona iznosila, neće odlučiti na sklapanje braka ili potomstvo.

Prema njegovim riječima, potreban je sistemski pristup i sveobuhvatne mjere, koje bi, prije svega, mladima dale do znanja šta im to sve država nudi, od zapošljavanja do usklađivanja rada i roditeljstva.

Blizanci

U Fondu za dječju zaštitu RS ističu da je od ukupnog broja pristiglih zahtjeva lani bilo 166 blizanačkih poroda i jedne trojke.

Godinu ranije bilo je 154 blizanačih poroda, za dva više u odnosu na 2021. godinu, kada su rođene i jedne trojke.

– Najviše blizanaca lani je rođeno je u Banjaluci, a u pitanju su 34 poroda, zatim 11 u Gradišci, dok ih je u Prijedoru bilo deset – kazali su u Fondu.