Pomen poginulima na “Malom Zejtinliku”: Sjećanje na egzodus 120.000 sarajevskih Srba
16.03.2023. | 12:21Na Vojničkom spomen-groblju “Mali Zejtinlik” na Sokocu služi se pomen poginulim srpskim borcima povodom 27 godina od egzodusa 120.000 sarajevskih Srba.
Pomen na “Malom zejtinliku” gdje počiva 1.000 srpskih boraca služi lokalno sveštenstvo, a prisustvuju između ostalih, ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Danijel Egić i izaslanika predsjednika Republike Srpske Boško Tomoć.
Među prisutnim su i šef Kluba poslanika SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Sanja Vulić, poslanik u ovom domu Miroslav Vujičić, kao delegacije Trećeg Republika Srpska puka, regionalnih i lokalnih organizacija proisteklih iz Odbrambeno-otadžbinskog rata i nastalih nakon egzodusa sarajevskih Srba, te načelnici opština Sarajevsko-romanijske regije.
Nakon pomena, biće položeni vijenci i cvijeće na Centralni krst na Vojničkom spomen-groblju “Mali Zejtinlik” koje je nastalo početkom 1996. godine poslije egzodusa 120.000 sarajevskih Srba koji su napustili odbranjena ognjišta jer su Dejtonskim mirovnim sporazumom pripala Federaciji BiH i sa sobom ponijeli i posmrtne ostatke poginulih boraca i srodnika.
Obilježavanja 27 godina od egzodusa 120.000 sarajevskih Srba biće nastavljeno služenjem parastosa poginulim srpskim borcima u manastiru Svetog velikomučenika Georgija na Ravnoj Romaniji.
Na unutrašnjim zidovima ovog hrama upisana su imena oko 4.000 srpskih boraca Sarajevsko-romanijske regije poginulih u odbrambenom-oslobodilačkom ratu.
Za 14.00 časova u Kulturnom centru na Palama planirana je duhovna akademija.
Egzodus 120.000 Srba iz Sarajeva predstavlja niz događaja koji su uslijedili nakon potpisivanja Dejtonskog sporazuma, kada je pet opština Srpskog Sarajeva u cjelini pripalo Federaciji BiH, dok je drugih pet podijeljeno između Republike Srpske i FBiH, gdje su Srbi uglavnom dobili periferna, nenaseljena i ruralna područja.
Srpski borci zaustavili su 35 ofanziva muslimansko-hrvatske vojske, odbranili domove, a onda su Ilijaš, Grbavica, Ilidža, Rajlovac, Hadžići, Mrkovići, Nahorevo i druga naselja, prema Dejtonskom sporazumu, pripala FBiH.
Bježeći iz svojih kuća i sa imanja sarajevski Srbi su ponijeli samo najneophodnije stvari, a mnogi su se odlučili da premjeste posmrtne ostatke članova svojih porodica.
Prvo su počele pojedinačne ekshumacije, a potom i organizovano iskopavanje posmrtnih ostataka i prenošenje na lokaciju današnjeg Vojničkog spomen-groblja na Sokocu, ali i u druga mjesta istočnog dijela Republike Srpske u koja su izbjegle njihove porodice.
Vojničko spomen-groblje na Sokocu nastalo je u januaru 1996. godine i u njemu su sahranjeni posmrtni ostaci oko 1.000 boraca Vojske Republike Srpske.
Kako je ovo groblje uređeno po uzoru na srpsko vojničko groblje “Zejtinlik” u Solunu, ovaj jedinstveni spomen-kompleks nazvan je “Mali Zejtinlik” uz blagoslov Srpske pravoslavne crkve.
Program povodom obilježavanja 27 godina od egzodusa sarajevskih Srba organizuje Odbor Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova.