Praznik sa mnogo običaja: Danas je Teodorova subota
23.03.2024. | 08:10Srpska pravoslavna crkva /SPC/ danas proslavlja Teodorovu subotu, prvu u Vaskršnjem postu.
Na Todoricu, kako se još naziva ovaj dan, u crkvu odlaze da se ispovijede i pričeste djeca, stari, bolesni, odnosno oni koji ne mogu da izdrže dugotrajni post.
Slavi se i kao krsna slava, a za Svetog Teodora vjeruje se da je zaštitnik stoke, naročito konja.
Sveti Teodor Tiron bio je vojnik koji je odbio da učestvuje u progonu hrišćana, čak je javno priznao hrišćansku vjeru, zbog čega je mučen i na kraju živ bačen u oganj.
Običaj je da se prve subote u velikom postu sprema koljivo, odnosno žito, kao spomen na veliko čudo kojim je sveti Teodor Tiron sačuvao i spasao hrišćanski narod od zle namjere cara Julijana, koji je naredio upravniku Carigrada da svim hrišćanima koji su se pridržavali Velikog posta hranu sa pijace tajno pospe krvlju.
Ali javio se Teodor Tiron tadašnjem arhijereju i reče mu da narod jede samo koljivo sa medom.
Hrišćani u subotu prve velikoposne sedmice koljivima otpraznovaše spomen svetog velikomučenika Teodora, zahvaljujući Bogu i proslavljajući svetog slugu NJegovog.
I od tada pa sve do sada, pravovjerni u cijelome svijetu koljivima proslavljaju u subotu prve sedmice Velikog posta uspomenu na ovo čudo, i poštuju Hristovog stradalca, da se ne bi zaboravilo tako dirljivo promišljanje Božije o hrišćanima i pomoć Svetog velikomučenika Teodora.
Naši običaji
Prema običajima, hrišćani na taj dan kuvaju žito koje osvećuju u crkvi i tako proslavljaju Svetog Teodora, koji je kasnije postao svetac i velikomučenik.
Na taj dan se pali smeće (radi zaštite, tj. za zdravlje konja i porodice, radi odavanja poštovanja demonima i kao zaštita od zmija).
Žene na Todorovu subotu ne smiju da peru kosu, u kući se ne smije paliti vatra (jer demoni ne vole dim), a djecu treba okupati prije konjskih trka.
Pored toga, Srbi u Vojvodini vjeruju da noću uoči svetog Todora jašu povorke bijelih konja. Među njima je predvodnik hromi konj. Postoji vjerovanje da je i sam Sveti Todor jahao takvog hromog konja, pa se zato može čuti i naziv Hroma subota.
