Prihodi od boravišnih taksi rekordni! Turistički radnici jasni: Efikasnijom kotrolom bili bi još veći

05.02.2023. | 07:59

Prema podacima Poreske uprave Republike Srpske, prošle godine po osnovu boravišne takse prihodovano je rekordnih 1.908.949 maraka, što je za oko 600 hiljada maraka više u odnosu na 2021. I pored povećanja prihoda, turistički radnici upozoravaju da trenutni sistem kontrole o uplati i naplati boravišne takse, kao i evidencija o prijavi i odjavi gostiju, nisu dovoljno efikasni i da se u “sivoj zoni” i dalje gubi mnogo novca. 

„Na konto boravišne takse, Turistička organizacija Grada Banjaluka ostvari 200 hiljada maraka godišnje u prosjeku, to je slučaj u ovim godinama tokom i poslije korone, a još nemamo podatak koliki će iznos biti za 2022. godinu, s obzirom na to da je dostignut broj noćenja iz 2019. godine“, tvrdi za BL portal Mladen Šukalo iz Turističke organizacije Banjaluka i dodaje da se za proteklu godinu očekuje veći iznos, od 200 do 300 hiljada maraka.

Šukalo objašnjava i da se prihod od boravišnih taksi, prema zakonu, mora koristiti za odlaske na sajmove, za promociju destinacije, za sve aktivnosti čiji je cilj porast broja turista, kao i da od toga, na kraju, najveću korist imaju ugostitelji, koji te takse i uplaćuju.

„Pretpostavka je da pojedini ugostitelji određeni dio gostiju ne prijavljuju, jer tada ne plaćaju ni boravišnu ni druge takse“, smatra on i dodaje da se zbog toga smanjuju prihodi, ali i gube realni podaci o broju turista.

I Marko Radić, rukovodilac sektora za promociju turizma u Turističkoj organizaciji Republike Srpske, ovo prepoznaje kao ozbiljan problem.

Na ovaj način se, objašnjava Radić, znatno umanjuje priliv od boravišne takse koji služi i kao osnovni budžet za podršku, razvoj i promociju turizma kroz lokalne zajednice. Upravo zbog toga postoje inicijative turističkih organizacija iz Banjaluke, Trebinja i Istočnog Sarajeva da se stanje popravi i promijeni i da se u što skorijem periodu razmotri mogućnosti unapređenja kontrole i evidencije turističkog kretanja. Jedno od rješenja je, smatra Radić, uvođenje turističke inspekcije.

„Prema aktuelnim zakonima u Republici Srpskoj koji su na snazi, kontrolu o uplati i naplati boravišne takse vrši Poreska uprava Republike Srpske, a evidenciju o prijavi i odjavi gostiju Republička uprava za inspekcijske poslove. Dakle, kod nas i sada postoji određeni sistem i zakonodavni okviri, ali se oni uglavnom slabo ili nedovoljno primjenjuju i nadziru na terenu, jer je evidentan veliki procenat rada u sivoj zoni poslovanja“, tvrdi on.

O samom sistemu kontrole, iz Poreske uprave Srpske u odgovoru za BL portal ističu da osim podataka o prihodu po osnovu boravišnih taksi i evidencije, obračuna i inspekcijske kontrole same naplate i uplate boravišne takse, nemaju drugih nadležnosti.

„Poreska uprava Republike Srpske ove kontrole vrši u okviru redovnih kontrola kod poreskih obveznika“, navode u odgovoru.

Izlazak na teren i inspekcijski nadzor, u pogledu evidentiranja broja gostiju u ugostiteljskim objektima za smještaj, vrši Republička uprava za inspekcijske poslove putem republičkih, odnosno opštinskih tržišnih inspektora.

Iz Inspektorata objašnjavaju da je izrada godišnjeg izvještaja o radu u toku, a prema preliminarnim podacima republička tržišna inspekcija je protekle godine u oblasti turizma i ugostiteljstva, samo u objektima za smještaj lica izvršila oko 120 kontrola. Navode i da u kontrolama ipak nisu utvrđene nepravilnosti koje bi ukazivale na sumnju da poslovni subjekti pružaju uslugu smještaja, a da goste nisu evidentirali.

„Inspektori u kontrolama provjeravaju posjedovanje odobrenja za rad, ispunjenost minimalno-tehničkih uslova, vođenje poslovnih evidencija, vođenje Knjige gostiju, izdavanje računa korisnicima usluga i drugo“, ističu iz Inspektorata.

Srđan Banović, BL portal