Sutra je Todorova subota: Ove običaje je važno ispoštovati

03.03.2023. | 20:58

Todorova subota se obilježava u prvoj suboti Vaskršnjeg posta. Dan je posvećen Sv. velikomučeniku Teodoru Tironu, koga SPC slavi 17. februara, a u Teodorovu subotu uspomenu na njegovo javljanje Episkopu Evdoksiju.

Za Svetog Todora vjeruje se da je zaštitnik stoke, naročito konja, pa se ovaj dan naziva još i Konjski dan – kada se konji ne prežu (u kola) već samo jašu. U takovskom kraju ovaj svetac se slavi, jer se vjeruje da liječi od padavice. Seljaci u to vrijeme odlaze u obližnje manastire sa bolesnima, pale svijeće i mole se svecu za zdravlje.

Trke konja su se na ovaj dan organizovale u Šumadiji. Uopšte, u mnogim selima se konji jašu, i pokazuju po selima. Srbi, Makedonci i Bugari vjeruju da Sv. Todor, u vidu noćnog jahača tokom Todorove nedjelje može da donese bolesti i ludilo.

Ovog dana u selima istočne Srbije priprema se žito, odnosno, koljivo, kao za svaku Krsnu slavu. Pravi se i kolač na kome se obavezno nalaze ukrasi u obliku konja ili potkovice.

Na taj dan se pali smeće (radi zaštite, tj. za zdravlje konja i porodice, radi odavanja poštovanja demonima i kao zaštita od zmija). Žene na Todorovu subotu ne smiju da peru kosu, u kući se ne smije paliti vatra, a djecu treba okupati prije konjskih trka. Izuzetno, ako je neophodno, dijete se i na taj dan može okupati, ali se obavezno stavlja potkovica u korito s vodom.

Nevjeste se tog dana ne smiju češljati zbog zmija (jer se one nalaze u konjskoj dlaci). Mnogi i danas vjeruju da potkovica donosi sreću. Todorov kult, kao ostatak tračkog konjanika, prisutan je u Istočnoj Srbiji, dok je u drugim dijelovima gotovo nestao.