Sveštenici imaju snimke paljenja saborne crkve u Mostaru i svjedočenja HOS-ovca

29.10.2021. | 17:02

Starješina Saborne crkve u Mostaru Radivoje Krulj i sveštenstvo ove crkve saopštili su da posjeduju snimke o paljenju Saborne crkve u Mostaru 1992. godine, kao i svjedočanstvo tadašnjeg vojnika HOS-a Sakiba Balića, učesnika u paljenju Sabornog hrama i Stare crkve, koji su predati nadležnim organima.

Povodom objave novinara iz Mostara Sanela Kajana kojima se implicira da je srpska vojska zapalila Sabornu crkvu u Mostaru, sveštenici ističu da je i Kajanu jasno da se to nije desilo.

Sveštenici navode da su sa iznenađenjem na društvenim mrežama pročitali Kajanov post u kojem implicitno nameće zaključak da odgovornost za spaljivanje Saborne crkve u Mostaru snose pripadnici srpske vojske.

– Dokaz koji novinar Kajan nudi u prilog svojoj tvrdnji jeste neobjavljeni snimak koji je, navodno, on držao u svojoj arhivi i u kojem nepoznato lice čiji lik ne vidimo u kadru, gledajući crkvu u plamenu sa zapadne obale Neretve, izgovara rečenicu: `Ćetnici su ušli u Konak, zapalili crkvu i vratili se nazad!`. To bi trebalo da bude dokaz za vrlo ozbiljnu tvrdnju gospodina Kajana? Ničim potkrijepljena konstatacija nepoznatog lica – navodi se u saopštenju Srpske pravoslavne crkve u Mostaru.

Sveštenici pitaju zar o ovoj tvrdnji, da je tačna i da je za nju postojala i najmanja indicija da je tačna, ne bi izvijestili svi hrvatski i bošnjački mediji još 1992. godine, te tako sa sebe skinuli krivicu za skrnavljenje i uništavanje jednog od najvećih pravoslavnih hramova na Balkanu.

Oni naglašavaju da je Kajanu poznato da se to nije desilo, već i sam priznaje ono što je uslijedilo – snage HOS-a minirale su preostale zidine Crkve, dok je početkom jula zapaljena i oskrnavljena i Crkva Rođenja Presvete Bogorodice /Stara crkva/ u Mostaru i objekat Stare škole, u kojem je stradala cjelokupna arhiva Eparhije zahumsko-hercegovačke i primorske.

– Ako bismo vjerovali Kajanovim propagandno-sugestivnim navodima, mogli bismo zaključiti da su i nju zapalili neki misteriozno zaostali srpski vojnici, diverzanti i civili koji su imali tu sreću da ne završe u logorima i mučilištima – ukazuju mostarski sveštenici.

U saopštenju se dodaje da je interesantno da Kajan u svom oglašavanju na društvenim mrežama navodi da posjeduje još snimljenog materijala o ratnom Mostaru, ali da ga neće nikome ustupati osim za nadoknadu, što dodatno govori o njegovim motivima.

– Ako je sve ovo vrijeme u rukama imao dokaz da su srpske vojne ili paravojne jedinice zapalile Sabornu crkvu, kao što ga nije imao, zbog čega je do sada čekao da objavi takvu šokantnu istinu? Zbog toga što niko nije želio da mu plati? Evo javno poručujemo i molimo gospodina Kajana da nam ustupi cjelokupni snimak, a raspoloženi smo da isti platimo – ističe se u saopštenju.

Iz SPC u Mostaru navode da, za razliku od ovih zlobnih insinuacija, posjeduju snimak Mostarca Dušana Tubića o paljenju Saborne crkve i video-snimak nepoznatog autora na kojem se jasno vide slavlje i likovanje civila Šemovca u trenucima kada gori Saborna crkva.

– Takođe, u našoj arhivi imamo direktno svjedočanstvo tadašnjeg vojnika HOS-a Sakiba Balića, koji je učestvovao u paljenju Sabornog hrama i Stare crkve, a koje je pravoslavnim sveštenicima u Mostaru potvrđeno od više njegovih saboraca koji su nam svjedočili o tome kako je unutrašnjost crkve polivana benzinom – ističu mostarski sveštenici.

U saopštenju je citirano svjedočenje da su “drveni pod, ikonostas, pregrade u zvoniku, balkone u crkvi – sve polili benzinom” i da su “vojnici pucali i gađali svetitelje na ikonostasu”.

– Јedan od vojnika nije pucao pravdajući se da ne može pucati u Isusa, dok mu je drugi odgovorio da je to srpski Isus. Јedan od vojnika je mokrio na grobu mitropolita Leontija. Šenlučilo se u dvorištu crkve. Poslije polivanja benzinom crkva je zapaljena i gorjela je satima – navedeno je u svjedočenju.

U saopštenju se dodaje da je Balić sve ovo pričao s velikim uzbuđenjem i osjećajem krivice što je u svemu tome lično učestvovao.

Mostarski sveštenici ističu da su sve ove snimke i svjedočenja predali nadležnim istražnim organima od kojih nikada nisu dobili odgovor.

– Naše nije da se bavimo istragom i procesuiranjem odgovornih. Obnavljajući hram, mi obnavljamo povjerenje među građanima Mostara i želimo da gradimo bolju budućnost za sve nas – navodi se u saopštenju.

Sveštenici izražavaju uvjerenje da su u tom opredjeljenju uspješni, jer mnogi Mostarci, bez obzira na vjeru, naciju ili bilo koje drugo opredjeljenje, učestvuju u obnovi i istinski se raduju ljepoti Saborne crkve, koja vaskrsava.

– Šta naspram ovog svjedočanstva ima novinar Kajan? Nemuštu insinuaciju, ko zna zbog čega snimljene nevidljive osobe, što nam govori da se Kajanova novinarska etika ne razlikuje od etike onih koji su rasturali i još rasturaju mnoge ratno-huškačke laži – naglašava se u saopštenju.