Zime ranije bile mnogo hladnije: Na Romaniji snijeg nije padao samo u julu
14.02.2023. | 10:33Penzioner Slobodan Forcan /80/ već 15 godina, svakog dana, u crkveni kalendar upisuje vrijednosti temperature vazduha na Sokocu i tako prati klimatska kretanja na širem području Romanije.
On priča da je još kao student Fakulteta šumarstva zavolio meteorologiju, iz koje je nagrađen desetkom u indeksu, pa je njegovo interesovanje za ovu oblast ostalo sve do sada.
“Narod u ovom kraju tvrdi da na Romaniji snijeg nije padao samo u julu, a svih ostalih mjeseci jeste, bar na par dana”, navodi Forcan. Vođenje ovih podataka on nastavlja i u vikedndici u selu Osovo, kod Rogatice, gdje sa suprugom Vojkom provodi sedam mjeseci u godini.
U proteklih nekoliko dana Sokolac je, kako su mediji javljali, bio najhladniji grad u Republici Srpskoj, ali, prema Forcanovoj evidenciji, to nije neobično.
Slobdan je bilježio i znatno niže temperaturne vrijednosti vazduha u ovom mjestu, gdje je radni vijek proveo najvećim dijelom kao direktor Javnog preduzeća šumarstva, drvoprerade i prevoza “Romanija”, i kao jedan od čelnih ljudi u Javnom preduzeću “Šume Republike Srpske”. Forcan se sjeća da su zime na Romaniji, ali i čitavom dinarskom području, ranije bile mnogo hladnije sa više snijega, ali su ljudi, kako kaže, lakše podnosili te nedaće.
“Posebno se sjećam kraja 2011. godine kada je 31. decembra jutarnja temperatura vazduha na Sokocu bila minus 32 stepena, kao i da je od 13. novembra 2011. do 25. marta 2012. skoro svakog dana temperatura vazduha u jutarnjim časovima bila ispod nule”, navodi Forcan.
Prema njegovim riječima, 10. januara 2012. na Sokocu je jutarnja temperatura vazduha bila je minus 31 stepen Celzujusov, a februar te godine počeo je sa minus 23 stepena. Četiri dana kasnije, zbog snijega od 95 centimetara, bila je prekinuta nastava, a 15. februara na Sretenje izmjereno je minus 26 Celzijusovih stepeni. Vanredno stanje na području opštine ukinuto je nakon što je 16. februara zabilježen prvi jednocifren temperaturni minus na Sokocu. Forcan se sjeća da su mediji prenijeli da je 2000. godine 26. januara na Sokocu izmjerena temperatura minus 32 Celzujusova stepena.
Sokolac je bio na vrhu liste temperaturnih minusa u BiH, kaže Forcan gledajući svoje zbilješke, 3. februaru 2010. sa jutarnjom temepraturom vazduha od minus 23 Celzijusova stepena, 10. decembra 2012. sa minus 31 stepenom, zatim 18. i 23. januara 2016. sa minus 21, te 8. januara 2017. sa minus 29 stepeni…
Prema njegovim zabilješkama, u posljednja dva dana decembra 2009.godine na Sokocu je bilo neuobičajeno toplo vrijeme sa maksimalnom dnevnom temperaturom vazduha od 12 i 16 stepeni Celzujusovih, što nisu zapamtili ni najstariji mještani ovog kraja. Blage su bile i zime 2014. i 2015. godine. Forcan se prisjeća i jednog 6. maja kada je snijeg na Ravnoj Romaniji padao cijeli dan, pa gosti sa Đurđevdana, slave Mijata Lizdeka, nisu mogli kroz snijeg izaći na magistrani put, pa su ostali kod domaćina na konaku.
Pamti i mart, ali nije siguran koje godine, kada je kao direktor nekada velikog preduzeća “Romanija” za 15. mart planirao početak rekonstrukcije sokolačke Fabrike iverastih ploča, ali je, zbog temperature od čak minus 20 stepeni Celzijusovih, taj posao morao biti odgođen. Forcan na kraju ove priče pita – kako to da se temperaturne vrijednosti zabilježene na Sokocu često i za po nekoliko stepeni razlikuju u izvještajima pojedinih medijskih kuća?
