BiH ni na mapi: Koje su najbrže rastuće evropske ekonomije u ovoj godini

09.12.2024. | 20:07

Prema zbirnim podacima Međunarodnog monetarnog fonda (MMF), na prva tri mjesta liste najbrže rastućih evropskih ekonomija u ovoj godini nalaze se Malta, Srbija i, ma kako to čudno zvučalo, Bjelorusija.

Srbija se na ovoj listi našla na drugom mjestu sa projektovanim rastom BDP-a od 3,9 odsto, što je za 50 odsto više nego prošle godine. Kako su pojasnili autori ove studije, srpska privreda je uzletjela tokom ove godine zbog dobrih rezultata u sektorima trgovine, turizma, ugostiteljstva i građevinarstva. Interesantno, i pored svih sankcija koje su ovoj zemlji uvedene u posljednjih nekoliko godina, na četvrtom mjestu je Rusija.

Kako su istakli autori ovog istraživanja, ruska ekonomija se uprkos sankcijama proširila, odnosno uzdigla kroz povećanu međunarodnu trgovinu sa Kinom i Indijom, što je pratio i rast domaćih preduzeća koja su zamijenila zapadne kompanije.

Na petom mjestu je susjedna Hrvatska, a među prvih 15 su i Kipar, Turska, Poljska, Španija, Grčka, Portugalija, Slovačka… Jedina skandinavska zemlja koja se našla na ovoj listi je Danska, dok na njoj nije bilo mjesta za neke od najvećih zemalja, koje su do sada smatrane privrednim motorima Evrope – Njemačku, Italiju i Francusku.

Prema riječima profesora na Ekonomskom fakultetu u Beogradu Ljubodraga Savića, bilo bi dobro kada bi Srbija uspjela i u narednom periodu da zadrži dosadašnje stope rasta BDP-a.

– Srbija je u povoljnoj situaciji jer je uspela da održi građevinski sektor gradeći infrastrukturu, a sada je tu i EKSPO. Ukoliko se želi ići napred, te stope rasta moraju biti u kontinuitetu, kao što je bilo u nekadašnjoj SFRJ, kada su one išle i do sedam procenata. Kada je u pitanju pozicija Srbije na ovoj skali,ali i nekih drugih zemalja, treba  znati da kada imate manju osnovu, lakše je napraviti veći privredni i ekonomski napredak, što nije slučaj sa velikim i razvijeni državama – poručio je Savić.

Smatra i da naredne godine, s obzirom na sva dešavanja, ova skala može izgledati drugačije te da je jednostavno nemoguće više predvidjeti ekonomska kretanja, pogotovo ne u velikim evropskim zemljama koje su se našle u nezavidnoj situaciji,prije svega zbog svojih pogrešnih odluka i procjena,koje se  prije svega odnose na odricanje od jeftinih ruskih energenata, ali i njihovog velikog tržišta.

Nažalost, ove zemlje, među kojima je i Njemačka, prema mišljenju Savića, treba da se brinu, jer se njihove stope privrednog rasta neće vratiti u dogledno vrijeme na nivokoji je bio prije četiri, pet godina. To će, navodi, imati i negativne posljedice po ostatak Evrope, Stare dame koja je najljepše godine već proživjela.

Dodaje da čitavu ovu situaciju dodatno može zakomplikovati eventualno uvođenje američkih carina na evropsku robu, ali i novi rast cijena energenata. Evropske cijene prirodnog gasa trenutno se kreću oko jednogodišnjeg maksimuma, jer su novembarske hladnoće razbile nade i molitve za treću relativno blagu zimu zaredom. Novi udarac desiće se i početkom naredne godine jer će Ukrajina tada, a zbog isteka ugovora, najvjerovatnije zavrnuti sve slavine za ruski gas, koji i dalje u određenim količinama stiže u Evropu.

RAST BDP-a U PROCENTIMA

Malta 5,0

Srbija 3,9

Bjelorusija 3,6

Rusija 3,6

Hrvatska 3,4

Kipar 3,3

Turska 3,0

Poljska 3,0

Španija 2,9

Litvanija 2,4

Prosjek u Evropi 1,7