Izvještaj Centralne banke: U avgustu više od 105.000 blokiranih računa firmi u BiH

06.09.2024. | 07:07

U Bosni i Hercegovini su krajem avgusta bila blokirana 105.052 računa poslovnih subjekata.

To je za 37 više u odnosu na početak prethodnog mjeseca.

Kako su naveli iz Centralne banke BiH, prema ažuriranim podacima o blokiranim računima u BiH, 57.493 firme su imale blokiran bar jedan račun, što je za 44 firme više u odnosu na početak avgusta.

Ako gledamo podatke iz prethodnim mjeseci, ali i godina, vidimo da broj blokiranih računa poslovnih subjekata konstantno raste.

U registru transakcionih računa Centralne banke Bosne i Hercegovine, koji sadrži 4.241 stranicu, jednu manje u odnosu na prethodni mjesec, navedena su pravna lica iz različitih oblasti – sportske i zdravstvene organizacije, privredna preduzeća, agencije, udruženja, opštine, zadruge, te subjekti koji se bave uslužnim djelatnostima.

“Zaključno sa krajem jula, bilo je blokirano 105.015 računa poslovnih subjekata, dok je 57.449 firmi imalo blokiran barem jedan račun”, navodi se u prethodnom izvještaju Centralne banke BiH.

Inače, prvi izvještaj o blokiranim računima poslovnih subjekata je objavljen u novembru 2012. godine i tada je bilo 58.038 blokiranih računa poslovnih subjekata, dok su 35.694 firme imale barem jedan blokiran bankarski račun, pišu Nezavisne.

Marko Đogo, profesor na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, kaže za “Nezavisne novine” da je ovaj broj zaista veliki i da je to najviše zbog toga što je pravna država jako slaba.

“Česta je pojava da preduzeća namjerno budu gurnuta u stečaj kako se ne bi izmirile neke obaveze. U nekim drugim državama je drugačije, ako napravite neku poresku obavezu, nađete se na nekoj crnoj listi i ne možete da osnujete neko drugo preduzeće ili učestvujete u radu javnih ili drugih kompanija. Kod nas je moguće i česta je pojava da u trenutku kada nastane prva naznaka da preduzeće ne može da izmiri svoje obaveze, odmah se proglasi stečaj. Preuzeli smo od zapada mogućnost da lako osnivamo preduzeća, ali zato nismo preuzeli njihove mehanizme za to da postoji odgovornost za poslovanje postojećeg preduzeća”, naveo je Đogo.

Istakao je da je drugi razlog opšti poslovni ambijent.

“Nije sporno da preduzeća propadaju, to je staro pravilo koje se uči na fakultetu. Od tri preduzeća, dva će propasti u prve tri godine poslovanja. Ali, to nisu preduzeća kojima su blokirani računi, oni samo propadnu. Ipak, poslodavcima treba dati do znanja da ako firmu namjerno gurnu u stečaj i izvuku dobit za sebe, to je kažnjivo. Na ovoj listi su računi preduzeća koji su blokirani više od 10 godina”, naglasio je Đogo.

Ekonomista Milenko Stanić rekao je da se broj blokiranih računa firmi povećava iz mjeseca u mjesec i da je ovo ogroman broj.

“Problem je to što brisanje tih računa preduzeća koja su ranije ušla u stečaj stoji, jer su sudski procesi spori. To su procesi koji traju više od 10 godina. U tom segmentu bi trebalo skratiti te procese. Problem je kad se ti procesi ne završavaju i samim tim broj blokiranih računa se nagomilava. U razvijenim zapadnim zemljama proces gašenja računa i stečaja je mnogo kraći”, zaključio je Stanić.