Privredna komora RS: Јoš nije vrijeme za otvaranje tržišta energije

29.09.2020. | 10:16

Privredna komora Republike Srpske smatra da, uz puno uvažavanje obaveza preuzetih međunarodnim sporazumima, Srpska i BiH još nisu spremne za potpuno otvaranje tržišta energije.

– Srpska raspolaže velikim kapacitetima za proizvodnju električne energije, koja je njen vlastiti proizvod i zbog čega je cijena struje kod nas povoljnija nego u okruženju. Ove uslove treba zadržati jer proizvodnja električne energije predstavlja našu komparativnu prednost u pogledu cijene struje koja obezbjeđuje konkurentnost naših proizvoda – navodi Privredna komora u Prijedlogu za program ekonomskih reformi Srpske za period 2021-2023. godine.

U Prijedlogu se ističe da Vlada Republike Srpske i jedinice lokalne samouprave moraju spriječiti bilo kakva dodatna opterećenja, odnosno poskupljenje usluga javnih preduzeća, da bi bio održan nivo konkurentnosti i prednosti koju ima Srpska, zahvaljujući prirodnim izvorima za proizvodnju električne energije.

U vezi sa sektorom poljoprivrede, industrije i usluga predloženo je da bude urađena analiza efekata podsticaja u privredi i poljoprivredi i racionalnog iskorištavanja podsticaja, te usmjeravanje sredstava ka izvozno orijentisanim proizvođačima, kao i definisanje mjera podrške za oporavak i povećanje industrijske proizvodnje primjenom naprednijih i efikasnijih tehnologija.

Privredna komora naglašava potrebu podizanja svijesti i znanja o modelu poslovanja prema principima cirkularne ekonomije, odnosno da se vodi računa o životnoj sredini, uštedi prirodnih resursa, smanjenju količine otpada za deponovanje, a u proizvodnim procesima obraćati pažnju i na potrošnju energije i stavljati akcenat na korišćenje obnovljivih izvora.

– Privredni model u kojem se otpad reciklira, ponovo iskoristi ili popravi naziva se cirkularnom ekonomijom, i potpuno je drugačiji od koncepta koji je danas dominantni model privrede, a to je linearni model, odnosno linearna ekonomija, koja se zasniva na konceptu uzmi – napravi – iskoristi – odbaci, odnosno na eksploatacija prirodnih resursa neophodnih za proizvodnju novih proizvoda – ukazuju iz Privredne komore Srpske.

Iz Privredne komore pojašnjavaju da to predstavlja novi pristup koji integriše ekonomiju i sistem upravljanja otpadom, a zamišljen je da vodi obnovi eko-sistema, uz veliki broj inovacija i sa značajnim uticajem na navike društva u cjelini.

– Privredna komora Srpske je posvećena podizanju svijesti o značaju promijene postojećeg modela poslovanja koji bi išao u pravcu korištenja prednosti modela cirkularne ekonomije. Prednosti su smanjenje otpada, povećanje produktivnosti resursa, shvatanje da je otpad vrijedan proizvod, poboljšanje recikliranja vrijednih materijala, te minimiziranje uticaja proizvodnje i potrošnje na životnu sredinu – ističe se u Prijedlogu za program ekonomskih reformi Srpske za period 2021-2023. godine.

Privredna komora naglašava da ovaj model poslovanja doprinosi održivoj, ekonomski i energetski efikasnijoj i konkurentnijoj privrednoj djelatnosti, a s obzirom na to da je prepoznat kao jedan od prioriteta EU, postoje i brojni fondovi namijenjeni uvođenju cirkularne ekonomije u poslovanje.

Zbog svega navedenog predložena je i podrška privrednicima u prilagođavanju poslovanja modelu cirkularne ekonomije sredstvima Fonda za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost – prilagođavanje javnog poziva Fonda za prijavu projekata tako da se omogući dobijanje sredstava i za uvođenje cirkularnosti u poslovanju.

Privredna komora smatra da u oblasti pružanja usluga u ugostiteljskim objektima treba nastaviti sa podrškom u obliku turističkih vaučera, te izmijeniti postojeću uredbu o uslovima i načinu korištenja turističkih vaučera u ugostiteljskim objektima.

Tim izmjenama potrebno je omogućiti korištenje vaučera i maloljetnim licima, kao i njihovo korištenje i u zimskoj turističkoj sezoni, odnosno u toku cijele godine, a ne samo od 15. juna do 15. novembra.

Privredna komora Srpske je prošle sedmice dostavila Vladi Srpske Prijedlog za program ekonomskih reformi za period 2021-2023.godine.

Prijedlog programa ekonomskih reformi i prijedlog budžeta su strateški dokumenti koje priprema Vlada Srpske, a usvaja Narodna skupština krajem kalendarske godine.