Spor zbog Boinga i Erbasa: Amerika i EU dogovorile primirje nakon 17 godina

15.06.2021. | 15:55

Evropska unija i Sjedinjene Države postigle su dogovor o primirju u skoro 17-godišnjem sukobu zbog subvencionisanja američkog proizvođača aviona Boinga i njegovog evropskog rivala Erbasa, saopšteno je iz EU danas.

Dvije strane su se prethodno, u martu saglasile da na četiri mjeseca suspenduju uzajamne tariffe u ukupnom iznosu od 11,5 milijardi dolara na uvoznu robu, koje su obuhvatale širok spektar proizvoda – od evropskih vina do američkog duvana i žestokih alkoholnih pića, a koje su uvedene u okviru pomenutog spora, izveštava Rojters.

Predsjednica Evropske Komisije Ursula fon der Lajen izjavila je ovim povodom da dogovor “zaista otvara novo poglavlje u međusobnim odnosima, jer prelazimo sa parnice na saradnju u vazduhoplovnom sektoru – poslije 17 godina spora”.

Predsjednik SAD-a Džo Bajden je istakao da je “u interesu SAD da imaju stabilan odnos sa NATO-om i EU”.

“Ja imam sasvim drugačija gledišta od svog prethodnika”, rekao je Bajden aludirajući na bivšeg američkog predsjednika Donalda Trampa.

Iz britanskog Ministarstva za spoljnu trgovinu su poručili da vredno rade sa SAD “na deeskalaciji i postizanju nagodbe nakon što smo suspendovanjem tarifa povukli prvi potez”.

“Radujemo se nastavku pregovora o ovom dugogodišnjem sporu oko velikih civilnih vazduhoplovnih kompanija tokom posjete Veikoj Britaniji (američkog trgovinskog predstavnika) Ketrin Tai u srijedu i postizanju fer i uravnoteženog rješenja koje je u interesu cijelog Ujedinjenog Kraljevstva”, navodi se u saopštenju britanskog ministarstva.

Antonio de Mora, šef španskog Udruženja izvoznika maslina, ASEMESA, izjavio je da je da su “oni postigli dogovor o mapi puta za rješavanje ovog pitanja u roku od pet godina”.

“Ako bude potvrđeno da će ovaj sporazum odmah stupiti na snagu suspenzijom carina, to bi bila divna vijest jer rješava jedan od dva ozbiljna problema koja imamo: carine od 25 posto na izvoz zelenih maslina u SAD, koje čine 60 procenata našeg izvoza”, rekao je on, dodajući da je drugi ozbiljan problem izvoz crnih maslina koje nisu obuhvaćene ovim dogovorom.

Pomenuti spor između SAD i EU pred Svjetskom trgovinskom organizacijom traje još od 2004. godine, kada su se SAD povukle iz sporazuma iz 1992. o subvencionisanju avio-kompanija i podnele tužbu protiv EU, tvrdeći da je Erbas uspio da dostigne Boingov udio na tržištu aviona delimično zahvaljujući subvencionisanim državnim zajmovima.

Od 2019. godine su u okviru ovog sukoba dvije strane počele sa uvođenjem uzajamnih tarifa optužujući se međusobno za pružanje nelojalne pomoći Boingu i Erbasu.