“Pranje” novca: Nelegalno stečenih 13 miliona KM ubrizgano u legalne tokove prošle godine

25.01.2021. | 08:09

Istragama koje se odnose na pranje novca utvrđeno je da su kroz finansijski sistem BiH tokom prošle godine u legalne novčane tokove ubačene nelegalno stečene 12.912.434 marke.

To se navodi u Izvještaju o radu Agencije za istrage i zaštitu (SIPA) za 2020. godinu.

U tom dokumentu dodaje se da je pričinjena šteta od prijavljenih krivičnih djela koja se odnose na pranje novca ukupno iznosila 6.885.797 KM te da je stečena imovinska korist iznosila 8.563.615 maraka.

U praksi, novac se pere na način da neko ko se, recimo, bavi rasturanjem droge, sredstva koja je “zaradio” ubaci u legalne tokove tako što, primjera radi, otvori kafić te u njemu prikazuje promet koji je vrlo često višestruko veći od stvarnog.

“Pranje novca je ubacivanje nelegalnog novca, odnosno novca stečenog na nelegalni način, u redovne, legalne poslove. Recimo, u pitanju je novac stečen trgovinom oružjem, trgovinom ljudima i tako dalje, ili novac koji je izvučen neplaćanjem određenih poreza i dažbina prema državi”, ističe za Nezavisne Radislav Jovičić, bivši ministar unutrašnjih poslova RS.

Podsjetimo, BiH je u julu prošle godine skinuta sa evropske liste visokorizičnih trećih zemalja sa strateškim nedostacima u svom režimu sprečavanja pranja novca i borbe protiv finansiranja terorizma, koji predstavljaju znatnu prijetnju finansijskom sistemu EU.

“Evropska komisija prepoznala je napredak i preduzete mjere u ovoj oblasti koji je BiH ostvarila u proteklom razdoblju te je zaključila da u ovoj fazi, prema dostupnim informacijama, BiH nema strateške nedostatke u režimu sprečavanja pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti”, saopšteno je tada iz Ministarstva pravde BiH.

Kada je riječ o izvještaju SIPA za prošlu godinu, u njemu se navodi da je Agencija u 2020. godini radila na ukupno 2.524 predmeta koji su se odnosili na otkrivanje i istraživanje krivičnih djela iz nadležnosti Suda BiH, od čega su 972 okončana ili 39 odsto njih.

“U 2020. godini Agencija je nadležnim tužilaštvima u BiH podnijela ukupno 144 izvještaja o počinjenom krivičnom djelu protiv ukupno 299 osoba (280 fizičkih lica, 17 pravnih lica i dva nepoznata lica) i 20 dopuna izvještaja protiv ukupno 42 fizička lica”, navodi se u ovom izvještaju.

Kako se dodaje, podneseno je deset izvještaja i pet dopuna izvještaja, koji se odnose na organizovani kriminal, odnosno krivična djela finansijskog kriminala i korupcije, promet droga, krijumčarenje ljudi i falsifikovanje isprava te pranje novca.

“Šteta po budžete u BiH identifikovana podnesenim izvještajima o postojanju osnova sumnje o počinjenim krivičnim djelima iz oblasti finansijskog kriminala i pranja novca iznosi 43.587.106 KM, a nezakonito stečena imovinska korist identifikovana izvještajima iznosi 9.189.042 marke”, navodi se u izvještaju o radu SIPA za 2020. godinu.