Vještak na suđenju bivšem premijeru Srpske: “Energolinija” nije ispunjavala uslove za kredit

04.10.2023. | 14:55

Vještak tužilaštva Marko Zelinčević rekao je u Okružnom sudu u Banjaluci, na suđenju bivšem premijeru Srpske Aleksandru Džombiću, optuženom za zloupotrebu službenog položaja prilikom dodjeljivanja 19,4 miliona KM kredita Investiciono – razvojne banke Republike Srpske (IRB RS) zvorničkoj “Energoliniji”, da se toj kompaniji mogao odobriti kredit do bilo kog iznosa.

Ta preduzeće, prema riječima vještaka, na osnovu ekonomsko-finasijskih pokazatelja nije ispunjavalo uslove da od IRB-a dobije bilo kakav kredit.

Zelinčević je rekao da su ekonomski pokazatelji pokazivali da ova firma nije kreditno sposobna.

“IRB RS je utvrdila da koeficijent kreditne sposobnosti treba da bude 50 odsto, a taj procenat kada je u pitanju ‘Energolinija’ 2009. godine je bio 20 odsto, 2010. godine 30 odsto, na dan 30. jun 2011. godine 20 odsto i na kraju te godine 25 odsto. Koeficijent solventnosti bio je ispod 1,35 tako da na osnovu ekonomskih pokazatelja iz finansijskog izvještaja zvornička ‘Energolinija’ nije ispunjavala uslove”, tvrdi Zelinčević.

On tvrdi da ni firma “Alusil” nije ispunjavala uslove da bude jemac, jer su 2011. godine bili u gubitku od 246.221 KM.

“Firma koja hoće da bude jemac, mora poslovati pozitivno”, rekao je Zelinčević.

Vještak je rekao da zna da su službe u IRB, koje su obrađivale zahtjeve za kredit “Energolinije”, prvo procjenile da im se može dodjeliti kredit od dva miliona KM. Kasnije je “mali kreditni odbor” dao preporuku “velikom kreditnom odboru” da se dodijeli iznos od 6,24 miliona KM, da bi na kraju bilo isplaćeno 19,4 miliona.

“Na osnovu ekonomskih pokazatelja, nije im se mogao odobriti ni taj kredit od dva miliona KM. Hipotetički, ‘Energolinija’ uopšte ne bi mogla raditi da su obaveze po kredit odjednom naplaćene”, poručio je Zelinčević.

Potvrdio da je drugi jemac, “Alumina”, mogla da vrati cjelokupan kredit, ali da bi to odežalo njeno poslovanje ukoliko bi odjednom vratila sporni dug, ali bi sa poslovanjem mogla nastaviti.

Na pitanje tužioca Radenka Jankovića vještak je ocjenio da u periodu 2010. i 2011. godine, kada se donosila odluka o spornom kreditu ni “Alumina” nije mogla biti jemac za kredit. Vještak je pritom istakao da “Energolinija” nije bila kreditno sposobna čak i kada posmatra oba jemca za kredit u ovom slučaju.

Džombićev advokat Zoran Bubić prigovorio je vještaku da nije uzeo u obzir da su službe IRB RS procijenile da “Enegolinija” može da dobije 6,4 miliona kredita, te ga pitao da li bi njegovo mišljenje bilo drugačije da je to uobzirio.

“I da sam prihvatio tu ocjenu kreditne sposobnosti opet mislim da nisu bili ispunjeni uslovi za kredit od 19 miliona maraka”, naveo je Zelinčević.

Bubić je u unakrsnom ispitivanju ukazivao vještaku da IRB RS nije klasična banka, te naveo da se nalaz vještaka tužilaštva slaže s nalazom koji je uradio vještak odbrane Aleksandar Čolić, ali da su mišljenja potpuno različita. Istakao je da vještak nije uzeo u obizir obezbjeđenje kredita i jemce kao ni činjenicu da je kredit uredno vraćan.

Bubić je prigovorio nalazu Zelinčevića istakavši da njegovi zaključci nemaju uporište u činjenicama i paušalna su, te nisu argumentovana.

“S obzirom da imamo dva različita nalaza trebalo bi raditi treće nadvještačenje i spremni smo to finansirati. Trebalo bi i saslušati vještaka Aleksandra Čolića da se izjasni o suprotnostima u nalazu Zelinčevića”, rekao je Bubić.

Predsjednik sudskog vijeća Dragan Uletilović prihvatio je da se na sljedećem ročištu sasluša vještak Čolić.

Uletilović je pitao vještaka zašto nije uzeo u obzir da je Evropska investiciona banka dala saglasnost na kredit istakavši “kako niko ne daje pare na lijepe oči”. Vještak je istakao da ne zna zašto je data ta saglasnost, ali, kako je istakao, na osnovu ekonomskih pokazatelja “Energolinija” nije bila kreditno sposobna, pišu Nezavisne.