Prikazane brojne fotografije: Predstavljena knjiga o stradanju naroda Kozare
17.03.2023. | 20:48U porti Hrama Rođenja Presvete Bogorodice u Kotor Varošu večeras je promovisan zbornik “Kad prošlost progovori: Kozara 1942-2022” koji sadrži stručne radove istoričara i publicista iz Republike Srpske, Srbije i Hrvatske, te brojne fotografije i dokumente o stradanju naroda Kozare u Drugom svjetskom ratu.
Jedan od autora zbornika Zoran Kos rekao je Srni da je prošlo osam decenija od stradanja naroda Kozare, te da je isto toliko trebalo da se javno progovori o toj temi na ispravan način.
“Obilježavajući značajan datum – 80 godina od ofanzive na Kozari, pokušali smo da istorijski realno sagledamo kozaračku kataklizmu. Želja nam je bila da što objektivnije sagledamo stradanje našeg naroda, prije svega zarad budućih istraživanja i kompletiranja istorijske istine o otporu i borbi u kojoj su nedužni, goloruki narod Kozare tukli njemački tenkovi i avioni i brojčano nadmoćnija ustaško-njemačka pješadija”, istakao je Kos.
Prema njegovim riječima, u svemu je učestvovalo i kvislinško domaće stanovništvo, a žrtve su bili pripadnici srpskog naroda, pravoslavne vjere, oba pola i svih životnih doba.
“Pokolji su činjeni u kućama, na kućnim pragovima, u dvorištima, na putevima, po šumama, oranicama i livadama, u pravoslavnim hramovima i crkvenim domovima, te u logorima, dječijim i sabirnim na čelu sa zloglasnom ustaškom fabrikom smrti Jasenovac”, naglasio je Kos.
Autori zbornika Radenko Vujasin i Radoja Racanović govorili su o događajima nakon proglašenja Nezavisne Države Hrvatske.
“Ustaško vođstvo planiralo je da Banjaluka bude glavni grad, što je značilo da srpski narod na ovim prostorima treba pobiti, protjerati i preseliti u Srbiju. Shvativši šta mu se sprema, nakon velikih zločina u Dalmatinskoj zagori, Lici, Baniji, Kordunu i Bosanskoj Krajini, srpski narod je ustao i počeo organizovanje otpora”, naveo je Racanović.
Vujasin je rekao da je jedan od uglednih Srba i ustanički vođa bio učitelj Lazar Tešanović, čije aktivnosti u ratnom vihoru istoričari još nisu do kraja razjasnili.
“Zna se da je kao ratnik pripadao Jugoslovenskoj vojsci u Otadžbini, gubitničkoj strani u ratu. U narodu je ostalo sjećanje da zbog njega i saboraca nije bilo velikih stradanja u javoranskom kraju i dijelovima koje su štitile Tešanovićeve čete. Malo je poznato kako je stradao, a ne zna se ni gdje mu je grob”, zaključio je Vujasin.
Autori su saglasni u ocjeni da je osam decenija živjela laž da su četnici učestvovali u ofanzivi na Kozari, a jedina je istina da su imali na svom kućnom pragu okršaje sa partizanskim jedinicama i mnogi su zbog toga glavu izgubili.
Organizator večerašnje promocije bila je Književna zajednica “Vaso Pelagić” iz Banjaluke, a domaćin arhijerejski namjesnik kotorvaroški Milenko Narić.
