Poslije dvije decenije SNSD je izgubio Banjaluku, DNS je ostao bez svog bastiona Prijedora, a SDS je uspio da sačuva gradonačelničko mjesto u Bijeljini, i pored toga što ih je samo nekoliko mjeseci pred izbore napustio tadašnji gradonačelnik Mićo Mićić i potpisao kolicioni sporazum sa SNSD.
Mnogo toga se u Republici Srpskoj promijenilo na juče održanim lokalnim izvorima: SNSD je osvojio 41 (grado)načelnika, jednog više nego prije četiti godine, uključujuči osvajanje Gacka, koga je oduvijek držao SDS.
Partiji Milorada Dodika pripalo je i mjesto gradonačelnika Istočnog Sarajeva, koji se po prvi put na izborima birao direktno, a gledano statistički, SNSD je imao izborni rast.
Istovremeno, SDS je osvojila šest opština i gradova više nego što je imala do sada, a sa koalicionim partnerima imaju plus devet lokalnih zajednica, među kojima su i neke dugogodišnje sredine SNSD, poput Dervente.
Ujedinjena Srpska za sebe je upisala dva načelnika – u Stanarima i u Bratuncu, s tim što je ovaj drugi bio kaolicioni kandidat. Međutim, rezultati u Banjaluci, Prijedoru i u Bijeljini, zbog svog značaja i simbolike, u drugi plan su bacili sve ostale lokalne zajednice.
U najvećem gradu Srpske Igor Radojičić (SNSD) izgubio je od Draška Stanivukovića (PDP), Dalibor Pavić (SNSD) pobijedio je Dragutina Rodića (DNS) i Maju Dragojević Stojić (SDS) u Prijedoru, a u Bijeljini je Mićo Mićić, kandidat SDS Semberija, SNSD i još nekih partija, poražen od Ljubiše Petrovića – SDS.
Politička analitičarka Tanja Topić tvrdi da je na rezultate u ova tri grada najviše uticalo potez DNS, odnosno njihova odluka da istupe iz vladajuće koalicije na nivou RS, te odluka lidera DNS Nenada Nešića da pozove svoje glasače da podrže kandidate SDS i PDP.
“Drugi razlog je bila jasna poruka građana da neće da trpe njegovu „izdaju“. Taj potez salto mortale i prelazak u drugi tabor očito je bio razlog za kažnjavanje Mićića. Kada je riječ o Prijedoru, njega je DNS izgubio na činjenici da kandidatkinja SDS nije prihvatila poziv DNS na saradnju i nije pozvala glasače SDS da glasaju za kanididata DNS”, kaže Topićeva.
Kada se slegne euforija zbog pobjeda za gradonačelnike, počeće se brojati rezultati za odbornike, a od toga znači ko će da formira skupštinske većine. Sam ili sa koalicionim partnerima. A tu bi situacija mogla da bude dosta drugačija.
Lider SNSD Milorad Dodik izbrojao je da je SNSD sa koalicionim partnerima na izborima u Banjaluci imao kapacitet od 60 odsto, ali je Radojičić ipak izgubio. Na osnovu toga, lider SNSD je zaključio da svi partneri nisu igrali za Radojičića, sve uz poruku da onaj ko ne bude dio skupštinske većine u Banjaluci, neće biti ni dio većine na republičkom nivou.
“Sam gradonačelnik kao gradonačelnik ne znači puno ako nema podršku skupštine opštine odnosno grada. Znamo da ga može opozvati, da mu može zagorčati život. Biće zanimljivo vidjeti kako i ko će da formira većinu u loklanim parlamentima”, kaže Topićeva.
Izborna noć za lokalne izbore sinoć nije bila ni završena, a lideri opozicije već su poručivali da je ovo samo uvod u opšte izbore 2022. Da li je to zaista tako, naročito ako se sjetimo pretprošlih lokalnih izbora u RS na kojima je SDS pobijedio, ali su dvije godine kasnije, na opštim, poraženi od SNSD.
“Ovo jeste jedna vrsta prosjeka stanja. Vrlo je važno da oni koji su u vlasti na nivou RS i BiH ovo shvate kao upozorenje, propitivanje načina vladanja i ponašanja. Naravno, dvije godine su uvijek jako veliki period, ali po meni je u cijeloj priči najvažniji potres koji se desio u Banjaluci. Stranka je poraz doživjela nakon suverene vladavine i uz korištenje svih resursa koje su imali, kao i uz podršku čak i predsjednice Vlade Srbije koja je došla u Banjaluku posljednji dan kampanje”, smatra Topićeva.
Prema podacima CIK BiH, izlaznost na lokalnim izborima na nivou cijele BiH bila je tačno 50 odsto, ali je po entitetima Republika Srpska imala izlaznost od 55 procenata, a FBiH 47 odsto, piše Srpskainfo.
