Poslanici o izmjenama Zakona o PIO: Pojednostaviti pravo na porodičnu penziju
06.07.2021. | 12:33Nacrt zakona o izmjeni Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju Republike Srpske, koji je predložio poslanik Perica Bundalo, predviđa da se član tog akta 69 promijeni tako da pravo na porodičnu penziju imaju članovi porodice umrlog osiguranika koji je na dan smrti ispunjavao uslove za invalidsku ili starosnu penziju.
Bundalo, koji je šef Kluba poslanika PDP-a, rekao je obrazlažući ovaj prijedlog u Narodnoj skupštini Republike Srpske, da bi se time ispravila nejednakost pred zakonom i nepravda koja traje već više godina.
On je obrazložio da je važeća odredba člana 69 Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju neprecizna i da je već u dosadašnjoj primjeni dovela do nemogućnosti ostvarivanja stečenih prava, do nejednakosti, nepravde i posljedica materijalne, socijalne i svake druge prirode za pojedince i cijele porodice.
U obrazloženju ovog nacrta se pojašnjava da član 69 glasi: “Pravo na porodičnu penziju imaju članovi porodice umrlog osiguranika koji je na dan smrti ispunjavao uslove za invalidsku penziju i članovi porodice umrlog korisnika starosne ili invalidske penzije”.
“Riječi `korisnika starosne` praktično postavljaju dva kumulativna uslova, pa da bi neko ostvario pravo na porodičnu penziju, pored činjenice da je umrli osiguranik stekao uslove za istu, morao je postati i korisnik takve penzije. Ovakva, važeća odredba se odnosi samo na starosne, ne i na invalidske penzije, što takođe dovodi do neravnopravnosti i nejednakosti pred zakonom”, navodi se u obrazloženju ovog akta.
Bundalo je naglasio da je u praksi mnogo slučajeva koji se odnose na lica koja su ispunila uslove za starosnu penziju /godine starosti i/ili godine penzijskog staža/, ali nisu postali korisnici iz više razloga.
“I to uglavnom zbog smrti u intervalu od sticanja prava do podnošenja zahtjeva Fondu PIO za utvrđivanje prava korištenja penzije i dobijanja rješenja. Osiguranik, u tom slučaju, nije formalno postao korisnik penzije, a ispunio je uslove za to. Ovakvih slučajeva u Srpskoj je mnogo. I pored ispunjenih uslova za sticanje prava na penziju, posebno starosnu, osiguranik nije podnio zahtjev za ostvarivanje penzije jer je umro ili što je još gore i češće, zahtjev je podnio, ali nije dobio rješenje i nije postao korisnik”, pojasnio je Bundalo.
On je dodao da takvi osiguranici, bez obzira na uslove koje ispunjavaju, nisu postali korisnici /kako piše u navedenom članu Zakona/, pa slijedom stvari njihovi zakoniti nasljednici ne mogu ostvariti pravo, jer ga ni sam osiguranik nije /formalno/ ostvario.
Bundalo smatra da, zbog toga, ovu odredbu treba jasno i nedvosmisleno precizirati jer Fond PIO-a prema dosadašnjoj praksi odbija podnosioce zahtjeva koji imaju pravo nasljeđivanja penzije zbog toga što osiguranik koji je stekao pravo i trebao dobiti penziju nije postao i korisnik.
“Upućuje ih na sud, a sudovi potvrđuju odluke fonda PIO. Dakle, izmjenom člana 69 ovog zakona i usvajanjem predložene formulacije, ispraviće se nejednakost pred zakonom i nepravda koja traje više godina. Predlažem da se prihvati ovaj akt, ali i da resorno ministarstvo pristupi značajnijim i obimnijim izmjenama ovog zakona”, rekao je Bundalo.
Poslanici opozicije su tokom rasprave o ovom aktu istakli da se ovim izmjenama rješavaju konkretni problemi brojnih porodica i da u tom smjeru treba pokazati pravdu i pravičnost, te ljudski odnos prema penzionerima u Srpskoj.
Oni su naveli da su penzije u Srpskoj male, na šta je šef Kluba poslanika SNSD-a Igor Žunić odgovorio da opozicija svake godine govori da se penzije neće moći isplatiti, što nije istina, dodajući da oni stalno koriste paušalne podatke i izvrću činjenice.
“Jedna partija koja je sada u opoziciji svojevremeno je, dok je bila na vlasti, smanjivala penzije i kasnila u njihovoj isplati. Dakle, dobro penzioneri znaju ko im sada ovo priča”, rekao je Žunić.
Višković: Izmjene Zakona o PIO trebaju da idu u dalju proceduru
Premijer Republike Srpske Radovan Višković izjavio je u Narodnoj skupštini Republike Srpske da Nacrt zakona o izmjeni Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, koji je predložio poslanik Perica Bundalo, treba da ide u proceduru da se u narednom periodu ne bi dešavali slučajevi u kojima su neke porodice ili građani oštećeni.
Višković je tokom skupštinske rasprave o ovom aktu rekao da ovakve slučajeve uvijek treba posmatrati sa ljudske strane, odnosno postupati tako da se nekome ne stvore životni problemi.
Kada je riječ o penzionom sistemu, Višković je naveo da je prosječna penzija za sve korisnike tog prava 405,6 KM ili 41,35 odsto prosječne plate u Srpskoj.
“Za 40 i više godina penzionog staža to je 415,82 KM ili 42,39 odsto prosječne plate”, istako je Višković i dodao da je učešće starosnih penzija u penzionom sistemu 59,23 odsto, invalidske 13,47 i porodične 27,22 odsto.
On je rekao da penziju od 597 KM prima 15.350 korisnika ovog prava, od 415 KM prima 44.885 penzionera, dok penziju od 405 KM ima 210.351 korisnik.
“To je u zbiru 270.586 korisnika, a razlika do 276.000, koliko je ukupno penzionera, prima penziju manju od 405 KM”, kaže Višković.
On je najavio da će u narednih par dana biti isplaćena junska penzija, podsjetivši da je za majsku prikupljeno 83 miliona KM po osnovu poreza za PIO.
“Za tu penziju je bruto iznosu isplaćen 101 milion KM. Mi iz budžeta namirujemo ostatak novca za penzije i dobro je što smo ranije prebacili penzije na trezor. I drugi entitet u BiH je to nedavno uradio, a rade i mnoge zemlje u okruženju”, rekao je Višković.
On kaže da je istina da se od penzije ne može živjeti, ali da ljudi razumiju poziciju, status i mogućnosti.
“Oni su više nego zadovoljni dinamikom i redovnošću isplate, da bar na tom planu nemaju problem”, napomenuo je Višković i dodao da stalno treba raditi na povećavanju penzija.