Presuda suda u Strazburu moćan alat protiv Hrvatske u slučaju Trgovske gore

18.05.2024. | 10:23

Presuda Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu po tužbi jedne švajcarske organizacije predstavlja moćan alat protiv Hrvatske u slučaju Trgovske gore jer objašnjava šta se mora uraditi da bi se zadovoljila prava građana kada je riječ o životnoj sredini, rekao je profesor na Pravnom fakultetu u Kragujevcu Dragan Dakić.

“Ova presuda je kapitalna, krucijalna, jer se u njoj objašnjava šta to država treba i mora da uradi da bi zadovoljila prava građana kada je riječ o zaštiti životne sredine. Ona nam može poslužiti kao moćan i uspješan pravni alat za zaštitu i prava građana BiH, odnosno Republike Srpske, u kontekstu Trgovske gore”, istakao je Dakić.

Dakić je podsjetio da je u aprilu donesena jedna kapitalna presuda Evropskog suda u Strazburu koja je predstavnike akademske zajednice podstakla da se uključe u slučaj, da pomognu da se BiH izbori sa ovim problemom.

“Resornom ministarstvu u Srpskoj sam saopštio šta bi to naš fakultet, to jeste ekspretski tim, mogao da uradi, odnosno kako bi u budućnosti trebalo djelovati koristeći postojeće i dostupne mehanizme, što je sigurno i pomenuta presuda, kako bi se zaštitili ugroženi građani u pograničnim dijelovima Srpske”, rekao je Dakić za “Glas Srpske”.

On je pojasnio da je švajcarska organizacija, zastupajući jedan broj građana, tužila pred Evropskim sudom za ljudska prava svoju državu zbog nepreduzimanja adekvatnih mjera na zaštiti zdravlja, a zbog zagađenja životne sredine.

Dakić je naveo da je ovo, prema njegovom saznanju, jedina presuda do sada u kojoj je čak 10 država učestvovalo protiv aplikanta, podnosioca tužbe, jer su te zemlje shvatile da ukoliko ona prođe, to bi imalo uticaj i na njih.

Nakon što je donesena, i to pozitivno u korist apelanta, Dakić kaže da se sve države članice Savjeta Evrope moraju se povionovati, pa i sama Hrvatska.

“O kakvoj presudi je riječ, govore i tehnički detalji. One se obično donose na 30 do 80 strana, a ova je bila na čak 250. Stručnjaci koji se bave međunarodnim pravom već je nazivaju istorijskom, što i pravnim stručnjacima sa ovih prostora otvara vrata da ovu presudu adekvatno iskoriste”, objasnio je Dakić.

Hrvatska planira da radioaktivni otpad iz Nuklearne elektrane “Krško” kao i postojeći instutucionalni otpad skladišti na lokaciji Trgovska gora u opštini Dvor, na samoj granici sa BiH.

Profesor Dakić je naveo da je oblast zaštite životne sredine specifična jer i sami građani i nevladine organizacije mogu reagovati, s obzirom na to da su, procesno gledajući, gotovo izjednačene sa državom.

“U prevodu, kao što države međusobno mogu voditi sporove, državu mogu tužiti pojedinci, odnosno nevladine organizacije, uz ispunjenje određenih uslova”, zaključio je Dakić.