Turska ultranacionalistička organizacija: “Sivi vukovi” imaju ogranak i u BiH

09.07.2024. | 13:56

Krovna kuća evropskog fudbala (UEFA) u petak je kaznila stopera Turske Meriha Demirala s dvije utakmice suspenzije nakon što je pokazivao simbol „Sivih vukova“.

Riječ je o desničarskoj ultranacionalističkoj turskoj grupi čiji je ogranak svojevremeno bio uspostavljen i u Bosni i Hercegovini.

Političko nasilje

„Sive vukove“ osnovao je pukovnik Alparslan Turkeš (Turkes) kasnih 1960-ih. Pažnju su privukli tokom političkog nasilja kasnih 1970-ih u Turskoj, kada su se njihovi članovi uključili u urbani gerilski rat s ljevičarskim militantima i aktivistima. Istraživači ih smatraju odgovornim za većinu nasilja i ubistava u ovom periodu, uključujući masakr u Marasu u decembru 1978., u kojem je ubijeno više od 100 alevita.

Organizacija je dugo bila istaknuti osumnjičenik u istragama protiv duboke države u Turskoj. Među glavnim metama „Sivih vukova“ su neturske etničke manjine kao što su Kurdi, Grci i Jermenci, te ljevičarski aktivisti.

BIRN je 2022. godine objavio istraživanje o djelovanju ove grupe u Bosni i Hercegovini koje je trajalo punu deceniju te se ističe da su se pokušali čak i legalno registrovati.

Ogranak u BiH osnovao je Husein Čakali (Huseyin Cakalli), bivši student arhitekture u BiH, koji se u međuvremenu vratio u rodnu Tursku.

Čakali je, prema vlastitim riječima, tada ostvario kontakte s pripadnicima Stranke demokratske akcije (SDA) te je istakao da su njegov rad nastavili mladi ljudi čiji rad kontroliše. Čakali je bio među pojedincima koji su dočekali i gradonačelnicu Sarajeva Benjaminu Karić prilikom posjete Sanhurfi, prenosi Avaz.

“U BiH sam prijavljivao „gulenovce“. Zvao sam lokalnu policiju. Oni dođu i pitaju ko je. Neću u Bosni lagati policiju”, kazao je tada Čakali u razgovoru za BIRN i dodao da bi volio da su tada „gulenovce“ zatvorili.

I, uistinu, izručenja koja je Erdoan očekivao iz BiH, a koje je Bakirova vlast tada pokrenula, zaustavio je Državni sud, koji je ove zahtjeve odbijao navodeći kako Ujedinjene nacije (UN) pokret Gulena nisu zvanično proglasile terorističkim, što je uslov da ih i BiH smatra takvima. Turski državljani koje je vlast proglasila “gulenovcima” od straha su bježali iz BiH, ne znajući koliki bi pritisak mogao biti u budućnosti.

Pod krinkom humanitarnih akcija, organizacija “Ulku Ocaklari” (Sivi vukovi) u BiH djeluje kao produžena ruka turske politike u BiH s vlastitom ulogom u progonu “gulenovaca” iz BiH.

Na Facebook stranici ovog ogranka izvještavalo se od njegovog osnivanja, a ima više od 5.000 pratilaca. Posljednju objavu na Facebooku ogranak je imao 2018. godine.

Na svojim stranicama uglavnom su objavljivali izjave lidera organizacije, kao i vijesti koje se tiču turskog uticaja u BiH.