Državna komemoracija u Jasenovcu: 77 godina od proboja logoraša iz ustaškog koncentracionog logora

22.04.2022. | 08:31

U Jasenovcu će danas biti održana državna komemoracija povodom 77 godina od proboja logoraša iz ustaškog koncentracionog logora na kojoj ni ove godine neće prisustvovati predstavnici jevjerskih udruženja, nezadovoljni što vlast još nije zabranila ustaška znamenja.

Iz Koordinacije jevrejskih opština ranije su potvrdili da će u Jasenovac ići iduće sedmice.

Danas će ruže i kamenčiće kod spomenika Kameni cvijet u odvojenim terminima položiti hrvatski predsjednik Zoran Milanović, te predsjednik Hrvatskog sabora i Vlade Gordan Jandroković i Andrej Plenković.

Počast stradalim odaće i predstavnici Saveza antifašističkih boraca i antifašista, Srpskog narodnog vijeća, romske nacionalne manjine i SDP-a.

Plenković će položiti vijenac i na Spomen ploču na Romskom groblju Uštica i zapaliti svijeću kod Zida boli u Romskom memorijalnom centru Uštica, te se sastati sa poslanikom u Saboru Veljkom Kajtazijem.

Predsjednik Srpskog narodnog vijeća Milorad Pupovac juče je predvodio delegaciju koja je u selu Mlaka, kod Jasenovca, učestvovala na liturgiji u Hramu Svetog proroka Ilije, povodom Dana proboja logoraša u Jasenovcu.

Komemoracija u Spomen području Jasenovac obilježava se u znak sjećanja na 22. april 1945. godine i proboj 600 logoraša od kojih je preživjelo njih stotinjak. Ujedno se odaje počast svim stradalim i preživjelim logorašima.

Sistem koncentracionih logora Jasenovac predstavlja jedno od najvećih stratišta u Drugom svjetskom ratu, a od 1941. do 1945. godine u tom logoru ubijeno je stotine hiljada civila, najviše Srba, Jevreja i Roma, uključujući i desetine hiljada djece u logoru Jastrebarsko.

Metode ubijanja logoraša uključivale su vješanja, ubistva noževima, maljevima i sjekirama, te vatrenim oružjem. Ubistva su se izvršavala na raznim lokacijama unutar kompleksa Jasenovac i povezanih logora, te u obližnjim selima.

Svjesni da gube rat, ustaše su likvidaciju logora Jasenovac započele 8. aprila 1945. godine. To je podrazumijevalo da se ubiju svi preostali logoraši, uništi logorska arhiva i da se objekti logora spale i unište do temelja.

Dan prije proboja, 21. aprila, u Jasenovcu je bilo 1.073 logoraša, koji su odlučili da izvrše proboj. Za vođu je izabran Ante Bakotić, koji je dao znak za početak ustanka 22. aprila 1945. godine, u 9.50 časova.

Ustašku likvidaciju koncentracionog logora Jasenovac i proboj uspjelo je preživjeti 169 logoraša.

Međunarodna komisija za istinu o jasenovačkom sistemu hrvatskih koncentracionih logora zaključila je da su Hrvati u Jasenovcu i Donjoj Gradini ubili više od 700.000 Srba, 80.000 Roma i 23.000 Jevreja.

Među stradalima za 1.337 dana postojanja logora Jasenovac bilo je više od 20.000 djece.

Sistem logora smrti NDH obuhvatao je oko 80 logora, a Donja Gradina je najveće stratište u sistemu koncentracionih logora Jasenovac.

U Memorijalnom kompleksu Jasenovac, koji danas pripada Hrvatskoj, kao žrtve su navedeni samo oni koji su identifikovani, odnosno 83.145 ubijenih.