Dvije decenije od demonstracija 5. oktobra u Beogradu

05.10.2020. | 08:36

Danas se navršava 20 godina od velikih demonstracija u Beogradu, kojima je 5. oktobra 2000. godine okončana vladavina Slobodana Miloševića.

Zvanično obilježavanje godišnjice nisu najavile ni političke partije koje su imale ušešće u organizaciji demonstracija.

Prema najavama koje su do sada stigle u redakcije, dvadeset godina od 5. oktobra 2000. godine ovaj put biće obilježeno samo u Nišu, gdje se održava tribina na tu temu u organizaciji novinara i urednika lokalnih i nacionalnih medija.

U prostorijama Siti smart radija u najvećem gradu na jugu Srbije biće održana tribina “Peti oktobar 20 godina kasnije”.Na današnji dan 2000. godine u Beogradu su bile demonstracije zbog toga što je predsjednik Savezne Republike Jugoslavije Slobodan Milošević odbio da prizna rezultat predsjedničkih izbora, na kojima je 24. septembra izgubio od kandidata Demokratske opozicije Srbije (DOS) i lidera Demokratske stranke Srbije Vojislava Koštunice.

Demonstranti su 5. oktobra na plato ispred tadašnje Savezne skupštine SRJ stigli iz čitave Srbije u desetinama kilometara dugačkim kolonama automobila, autobusa i kamiona, na pojedinim putevima lokacijama probijajući buldožerima policijske blokade, piše “BETA”.

Već u prijepodnevnim satima policija je upotrijebila suzavac kako bi spriječila demonstrante da udju u Skupštinu, ali bezuspješno. Zgrada Savezne skupštine je demolirana i zapaljena, kao i zgrada Radio-televizije Srbije u Takovskoj ulici.

Policija je ubrzo prestala da pruža otpor i mahom se pridružila gradjanima.

U večernjim satima 5. oktobra 2000. gradjane je sa terase Skupštine Beograda pozdravio novi predsjednik SRJ Vojislav Koštunica, a narednog dana, 6. oktobra, Milošević je priznao izborni poraz i čestitao mu.

U demonstracijama je poginula Jasmina Jovanović iz Miloševca kod Velike Plane, koja je pala pod točkove kamiona. Momčilo Stakić iz Krupnja je umro od srčanog udara, a ukupno je povredjeno 65 ljudi.

Dvadeset godina kasnije, DOS odavno ne postoji, Koštunica je u političkoj penziji, a tadašnji učesnici u vlasti Slobodana Miloševića ponovo zauzimaju najvažnije položaje u zemlji.

Tadašnji ministar informisanja u Vladi Srbije Aleksandar Vučić je aktuelni šef države, potpredsjednica tadašnje savezne vlade Maja Gojković do skoro je bila predsjednica Skupštine Srbije, bivši istaknuti član JUL-a Aleksandar Vulin je danas ministar odbrane, dok je portparol Socijalističke partije Srbije Ivica Dačić ministar spoljnih poslova.

U medjuvremenu, njima su se u donjim ešalonima vlasti pridružili i pojedini istaknuti funkcioneri partija koje su oktobru 2000. godine činile DOS.

Dok se Koštunica sam povukao iz politike, drugi lider DOS-a, reformista i vizionar Zoran Djindjić je kao premijer Srbije ubijen 12. marta 2003. godine, u dvorištu zgrade Vlade koju je predvodio uz duboke promjene politike i privrede, i najave promjena u društvu.

Slobodan Milošević umro je 2006. godine u haškom zatvoru, gdje je bio pritvoren zbog sudjenja za ratne zločine, a njegova supruga i bivša predsjednica JUL-a Mirjana Marković umrla je u egzilu u Rusiji.