Nakon krvavih incidenata u Srbiji: Treba li se region plašiti od buđenja radikalnog Islama?
20.08.2024. | 07:33Nedavni nemili događaji u Srbiji kada je prvo izveden napad na izraelsku ambasadu u Beogradu, a onda i u razmjeni vatre ubijen odbjegli vehabista Senad Ramović kod Novog Pazara, treba da budu alarm za sve bezbjednosne organizacije, jer i ovi slučajevi ukazuju na to da vehabisti nakon perioda prividne uspavanosti mogu uvijek izvršiti neku terorističku akciju.
Kaže ovo dekan banjalučkog Fakulteta za bezbjednost i zaštitu Slobodan Župljanin, navodeći da opasnost od ekstremnih vehabista, sljedbenika radikalnog i konzervativnog shvatanja islama, nije nikakva novost te da već godinama unazad bezbjednosne službe iz regiona i svijeta upozoravaju na opasnost koju oni predstavljaju. Vehabije su, navodi, prisutne i na Balkanu, kako u Srbiji, tako i u BiH, u kojoj se prema tom pitanju do sada odnosilo ignorantski zbog stava da je to navodno upereno protiv bošnjačkog naroda, piše “Glas Srpske“.
Slično mišljenje ima i profesor banjalučkog Fakulteta bezbjednosnih nauka Predrag Ćeranić navodeći da je zbog rata u Ukrajini vehabijski pokret na prostorima Balkana gotovo zaboravljen, ali i da sve ono što se desilo u Srbiji ukazuje na to da je ovaj problem i dalje bezbjedonosno prisutan.
Ističe da to nije problem samo Srbije te da bi vehabijski pokret u BiH mogao da iznjedri prvu brigadu, koju je lider SDA okarakterisao kao za “ne daj Bože”. Smatra i da je mala vjerovatnoća da se u BiH dese teroristički napadi poput onih iz perioda 2010-2014. godine, jer vehabistima danas nije u interesu da izvode neke terorističke napade i u BiH koji bi ih predstavili kao bezbjednosnu prijetnju.
– Kada je u pitanju BiH, mislim da su im drugačiji planovi. Nekadašnji pripadnici zloglasnog odreda “El mudžahedin” postali su humanitarci. Osnovan je jedan broj nevladinih organizacija koje su registrovane po opštinama. One dobijaju novac i pomoć od lokalnih zajednica, koji onda prosljeđuju socijalno ugroženim. Na taj način se ideološki šire te imaju sve veći broj sljedbenika, pogotovo mladih – upozorava Ćeranić.
Na ovo ukazuje i stručnjak za bezbjednost i terorizam Dževad Galijašević pojašnjavajući da su ljudi koji se vrbuju za vehabije uglavnom mladi i neobrazovani, a koje je onda lako zloupotrijebiti. Navodi da se najčešće vrbuju obećavanjem novca, zagrobnog života, dženeta.
Novi alarm u regionu inače je upaljen nakon što je prvo u julu ove godine pripadnik vehabističkog pokreta konvertit Miloš Žujović ubio srpskog žandarma koji je obezbjeđivao Ambasadu Izraela u Beogradu, a onda i kada je tokom vikenda Senad Ramović smrtno stradao u razmjeni vatre sa pripadnicima specijalnih jedinica koje su ga tražile zbog umiješanosti u napad na pomenuto izraelsko predstavništvo. Pretresom stana u kojem je živio Žujović, a koji je u vlasništvu Ramovića, pronađeno je oružje i zastave Islamske države. Podsjećanja radi, prije dvije godine u Srbiji je uhapšen član vehabističkog pokreta zbog podsticanja istomišljenika na izazivanje terorističkih napada. Istragom je utvrđeno da je on planirao teroristički napad kamionom u Knez Mihailovoj ulici.
Pomenuti Ramović je javnosti postao poznat početkom 2007, kada je na planini Ninaji na obodu Pešterske visoravni otkriven kamp za obuku terorista. Kamp su tada opkolile jake policijske snage, ali Ramović tada nije zatečen u kampu. Nakon vatrenog obračuna on je uhapšen, a onda i osuđen na 13,5 godina zatvora. Osim napada na policajce suđeno mu je i za planiranje ubistva tadašnjeg muftije Muamera Zukorlića, kao i za pripremu terorističkih napada u Novom Pazaru. Poslije svih ovih događaja na planini Ninaji i na Rogozni vehabije su se povukle u ilegalu. Počeli su da se okupljaju po kućama, formirajući mesdžide, odnosno mjesta za molitvu. Ti mesdžidi, kako navode pojedini analitičari, postali su mjesta za regrutovanje novih vehabija.
Pod lupom oko 100 lica
Ministar unutrašnjih poslova Srbije Ivica Dačić otkrio je da nadležni organi trenutno prate oko 100 pripadnika vehabijskog pokreta u Srbiji, zbog sumnje da mogu biti uključeni u terorizam. On je ocijenio da je Ramović najveću štetu nanio samim muslimanima, kao i da je bio osumnjičen da je direktno uticao na radikalizaciju Miloša Žujovića, koji je kao Salahudin, konvertit u islam, krajem jula samostrelom teško ranio žandarma ispred izraelske ambasade u Beogradu.
“Balkanski lavovi”
Italijanski mediji su krajem prošle godine objavili izvještaj obaveštajnih službi, u kojem se upozorava na postojanje najmanje 20 džihadističkih ćelija na Balkanu. U izvještaju je apostrofirana jedna od njih, teroristička grupa zvučnog naziva “Balkanski lavovi” koja je predstavljena kao “inkubator prijetnji po Evropu”. Zadatak te grupe je, prema italijanskim obavještajcima, da “ojača periferne zglobove” IS pokreta po evropskim gradovima, što u prevodu znači – da organizuje i realizuje terorističke napada po Starom kontinentu.
