Navršilo se 28 godina: Zločini nad Srbima u zaseoku kod Knina ostali nekažnjeni

25.08.2023. | 07:41

Navršilo se 28 godina od kako su na današnji dan počinjena jeziva ubistva šestoro Srba iz Grubora kod Knina koja su ostala nekažnjena zbog navodnog nedostatka dokaza usljed čega su uprkos mnoštvu činjenice oslobođena osmorica pripadnika hrvatske vojske i policije, saopštio je Dokumentaciono-informacioni centar “Veritas”.

Pripadnici hrvatske Specijalne policije iz sastava Antiterorističke jedinice “Lučko” su 25. avgusta 1995. godine u akciji “čišćenja terena” pored pruge Zagreb-Knin-Split, kojom je sutradan trebalo da prođe takozvani voz slobode sa predsjednikom Hrvatske Franjom Tuđmanom, upali u selo Plavno pored Knina i u zaseoku Grubori ubili šest mještana, odnosno sve koje su zatekli.

“Jovan Grubor `Damušić` /73/ zapaljen je zajedno sa svojom kućom, Jovo Grubor /65/ zaklan je na livadi pored svojih krava, a njegova majka Marija /90/ ubijena je, pa zapaljena zajedno sa kućom”, navode iz “Veritasa”.

Miloš Grubor /80/ ubijen je u spavaćoj sobi u pidžami sa dva metka u glavu, dok su Đuro Karanović /45/ i Milica Grubor /51/ ubijeni iz vatrenog oružja na livadi, a lica su im iskasapljena.

Iz “Veritasa” su ukazali i da je istog dana u Gruborima zapaljena 21 kuća, svi stogovi sijena i sve štale sa stokom, dok je stoka po polju pobijena vatrenim oružjem.

U zaseoku Grubori do 4. avgusta 1995. godine živjele su 24 porodice na isto toliko imanja, sa oko 70 ljudi.

Pred Pogromom “Oluja” većina žitelja je otišla u egzodus, a ostalo ih je samo 13,uglavnom starijih, koji nisu htjeli ili mogli da napuste svoja ognjišta.

U “Veritasu” su istakli da je sedam stanovnika 25. avgusta otišlo u centar sela radi registracije kod Unprofora, što im je spasilo živote.

“Kada su narednih dana `zaštitne snage` UN od nadležnih hrvatskih vlasti tražile informacije o događaju u Gruborima, odgovoreno im je da se na tom području desio oružani sukob pripadnika specijalne policije sa `zaostalim četničkim bandama`, u kojem su i sami imali jednog poginulog, iako niko na njih nije ni metka ispalio”, podsjećaju u “Veritasu”.

Prema navodima “Veritasa”, Hrvati su, kako bi potkrijepili takvu tvrdnju i prikrili zločin, naknadno pisali lažne izvještaje, uzete od neposrednih učesnika prema višim komandama.

“Međutim, planove prikrivanja zločina poremetila je UN televizijska ekipa koja se tog dana našla u selu zbog ranije dogovorenog sastanka sa mještanima i snimila scene zločina, koje do danas kruže svijetom”, napominju u “Veritasu”.

U selu Plavnu u avgustu 1995. godine, uključujući i šestoro žitelja Grubora, ubijen je ukupno 31 mještanin srpske nacionalnosti prosječne dobi iznad 70 godina, među kojima devet žena.

U “Veritasu” ističu da je za zločin u Gruborima do sada procesuirano osam pripadnika hrvatske vojske i policije i svi su, uprkos mnoštvu materijalnih i personalnih dokaza o jedinici koja ga je počinila i o komandnoj liniji, u “nedostatku dokaza” pravosnažno oslobođeni.

U selu Plavnu, u kojem su Grubori jedan od više zaselaka, po popisu stanovništva iz 1991. godine živjelo je 1.729 žitelja, među kojima je bilo 1.708 Srba ili 99,3 odsto. Prema popisu iz 2011. godine, u Plavnu su živjela 253 žitelja.

U tom selu je 2021. godine popisan 121 stanovnik, ali bez odrednice o nacionalnoj pripadnosti, dok u Gruborima više niko ne živi.