Patrijarh Porfirije povodom slave Beograda: Proslava Spasovdana – pokazatelj da smo Hristovi

02.06.2022. | 12:39

Njegova svetost patrijarh srpski Porfirije, povodom slave grada Beograda – Spasovdana, služio je Svetu arhijerejsku liturgiju u Vaznesenjskoj crkvi i tom prilikom istakao da biti istinski i pravi svjedok Hristov upravo znači slaviti njegovo vaznesenje.

Patrijarh Porfirije je blagoslovio grad Beograd, njegovo rukovodstvo i žitelje poručivši da im Hristos uvijek bude na prvom mjestu i da žive po jevanđelju i da onda neće imati nikakvog straha.

Njegova svetost je rekao da je Spasovdan pečat, kruna, ali i osmišljenje svih ostalih događaja koji se slave u crkvi, a koji su spomen na tajnu Hristovog dolaska na svijet pozvavši vjerujuće da budu svjedoci te istine.

Srpski patrijarh ukazao je da nije dovoljno reći: “Ja sam pravoslavac, hrišćanin” i “Ja sam pravoslavni hrišćanin Srbin” da bi se svjedočilo tajni na koju poziva Hristos.

“Naravno da ne treba da se ubeđujemo. Svi mi dobro znamo da nije dovoljno reći – `Ja sam pravoslavac, ja sam hrišćanin, i samim tim bolji sam od drugih, vredniji`. Biti svedok Hristov znači raspeti se na krstu zajedno sa njim. To znači učiniti Hristov život svojim životom ili, jednostavno rečeno, živeti po jevanđelju”, rekao je patrijarh Porfirije.

NJegova svetost je ukazao da prijestoni grad Srba slavi slavu Vaznesenja Gospodnjeg, a tu istu slavu danas slave i Žiča, i Dečani, i Pećka patrijaršija, Mileševa, i mnogi drugi hramovi i u Beogradu i širom svijeta.

“Činjenica da jedan grad ima slavu. Činjenica da je ta slava događaj vezan za Hristov život i za naše spasenje jeste najjasniji pokazatelj da smo Hristovi i da je sistem jevanđeljskih vrednosti ono na čemu počiva naš život danas. Taj sistem vrednosti nas je uobličio ljubavlju, trudom, molitvama, naporima i pokroviteljstvom Svetog Save i svih svetih našeg roda”, rekao je patrijarh Porfirije.

Prema patrijarhovim riječima, taj sistem je oblikovao Srbe kao narod kojem niko ne može reći “uzmite ovaj sistem vrednosti da biste bili bilo tradicionalni ili pak moderni, savremeni”.

“Jevanđeljski sistem vrednosti i zapovesti Hristove je univerzalan i svevremen”, dodao je patrijarh Porfirije.

Njegova svetost rekao je da je to sistem vrijednosti u čijem korijenu se nalazi ljubav prema Bogu i prema ljudima.

Patrijarh je naglasio da kada čovjek kao temelj i korijen ima Hristovu ljubav i kada se njom prožima niko ne treba da mu kaže kako treba da živi.

“To nam je rekao Hristos. I zato slavimo slavu Spasovdan jer smo se opredelili za Hrista. Slaveći danas slavu, grad Beograd to pokazuje. Ne treba nama, dakle neko da nam kaže koje su naše vrednosti nego da mi, evo po rečima Hristovim, njega da posvedočimo svojim raspećem zajedno sa njim”, rekao je patrijarh Porfirije.

Patrijarh je dodao da se ljudi “bune i brinu za nesporazume u svetu” i događaje u kojima nisu učestvovali i ne zavise od njih, a međusobno su isključivi i nerijetko ispunjeni mržnjom.

“Jeste, znamo svi da ne možemo odoleti ponekad ni osuđivanju, ni ogovaranju ni isključivosti, ali zato postoji na temelju ukorenjeno `oprosti`, zato postoji mogućnost oprosta. Tajna praštanja i tajna pokajanja i to je Hristovo. I zato, braćo i sestre, da nam Bog dao da nam naš Hristos vazneti na nebu bude na prvom mestu. Onda nećemo imati straha”, rekao je patrijarh Porfirije.

Patrijarh srpski je naglasio da se može doprinijeti svojoj istinskoj slobodi i slobodi svoje braće ljubavlju, smirenjem, praštanjem i pokajanjem.

“Crkva zavisi od Gospoda i postoji radi spasenja svih ljudi. Crkva nije da bi sačuvala bilo šta što je prolazno i biološko. U istoriji je sve prolazno. Neki od vas nisu promenili adresu, a promenili su, Bog zna, koliko država. Sve danas ljudi menjaju, ali to da su ikona Božija to ne mogu promeniti. Ono što je Bogom dano ne može se promeniti, ali Crkva Hristova je neprolazna jer je Gospod neprolazan”, rekao je patrijarh Porfirije.

Patrijarh je naveo da je svaki strah osim straha Božijeg samo izraz i pokazatelj nesigurnosti u ono u šta čovjek vjeruje i za šta se opredijelio.

“Čega se bojiš ako je Gospod sa tobom? Da podeliš ljubav, da se razapneš, da se daruješ? Ako se toga bojiš na kolenima u crkvu sa pokajanjem i biće ti oprošteno i molitvu svim svetim! Neka vam dao Gospod braćo i sestre da budemo svedoci Hristovi. Da budemo radosni, jer su apostoli u trenutku kada se Hristos uznosio na nebo, iako je svaki rastanak tužan, to bio rastanak u kom su oni bili, ne samo utešeni nego i radosni”, rekao je patrijarh srpski.

Njegova svetost je čestitao slavu vjerujućim i rukovodstvu grada Beograda. “Ne bojmo se i radujmo se”, poručio je patrijarh.

Nakon liturgije u porti Vaznesenjske crkve služen je kratki pomen Beograđanima koji su poginuli u šestoaprilskom bombardovanju 1941. godine.

Njegova svetost patrijarh Porfirije će od 18.00 časova predvoditi i svečanu slavsku litiju Beogradom sa više stotina sveštenika, članova svih beogradskih crkvenih horova i predstavnicima različitih gradskih službi.

Litija će krenuti od Vaznesenjske crkve, ulicama Kneza Miloša i Kralja Milana, preko Trga Slavija i Bulevara oslobođenja do Hrama Svetog Save na Vračaru, gdje će srpski patrijarh služiti moleban za Beograd i njegove žitelje.

Praznik Vaznesenja Gospodnjeg – Spasovdan kao slava grada Beograda obilježava se od 1403. godine, kada je despot Stefan Lazarević dao Beogradu status prijestonice u čast obnove i napretka.

Ta stara zavjetna slava simbolično ukazuje na uzdizanje – vaznesenje grada iz pepela i neuništivu nadu i vjeru u budućnost.

Pod pritiskom mnogih neprijatelja i velikih društvenih promjena, praznovanje gradske slave je povremeno prekidano, ali i obnavljano.

Na proslavi Spasovdana 1939. godine grad Beograd je odlikovan najvišim ratnim odlikovanjem – Karađorđevom zvezdom sa mačevima.

Vaznesenjska crkva je sačuvala originalni barjak Uprave grada Beograda od crvenog brokata, na kome je sa jedne strane ikona Vaznesenja Gospodnjeg, a sa druge ikona Svete Petke i poruka: “Ko krsno ime slavi – onom i pomaže”.

Iz te crkve, koja čuva gradsku slavu, 1992. godine ponovo je krenula litija kojoj je načalstvovao NJegova svetost patrijarh Pavle.

Litija ima ustaljenu trasu beogradskim ulicama, simbolično zatvarajući krug u dvorištu Vaznesenjske crkve.

Prvo stajanje, za molitve za zdravlje Beograđana, litija ima kod Terazijske česme. Drugo stajanje je kod Saborne crkve, za molitve za poštedu od stradanja, mir i napredak. Treće stajanje, za molitve za pokoj duša svim palim junacima Beograda je u dvorištu Vaznesenjske crkve ispred granitnog krsta.

Osim krsne slave – Spasovdan, grad Beograd ima i zaštitnicu, Presvetu Bogorodicu, kojoj je despot Stefan Lazarević posvetio Beograd.