Struka o želji Bogoljuba Karića: Da li je moguće podmladiti se u ličnim dokumentima

10.02.2022. | 15:17

Mlad si onoliko koliko se osjećaš mladim – ovom izrekom vodi se srpski biznismen i političar, Bogoljub Karić, pa je poželio da to i ozvaniči.

Karić je 17. januara 2019. godine, na 65. rođendan, podnio zahtjev matičnoj službi Gradske uprave Kragujevac da se datum njegovog rođenja pomjeri 20 godina unaprijed, potvrdio je za BBC na srpskom.

“Moja je vizija da će naša generacija doživjeti 100 godina ili više i protiv toga sam da nas bilo ko tera u penziju sa 65 godina.

Ako se čovek oseća mladim i vitalnim, ne prihvatam nijedan zakon koji želi da mu oduzume tu vitalnost, duh i sreću”, ističe on u izjavi.

Ipak, advokati su sumnjičavi prema neobičnoj Karićevoj želji, prenose Nezavisne.

Ukoliko bi građanima bilo dozvoljeno da po sopstvenoj želji i osjećaju mijenjaju datum rođenja, moglo bi da dođe do “ogromnih problema i izigravanja propisa”, smatra advokat Dimitrije Đukić.

Prilikom upisa u matične knjige rođenih obavezno je unošenje tačnih podataka, a oni se mogu ispraviti isključivo ukoliko je došlo do greške, navodi se u Zakonu o matičnim knjigama.

“Ako neko spori tačnost tog datuma, neophodno je da dokaže da je rođen drugog datuma ili eventualno da nije rođen na upisani dan”, kaže za BBC na srpskom advokat Dejan Dubajić.

“Ovde imamo suprotan slučaj, a to je da nije sporan datum rođenja upisan u matične knjige, već subjektivni osećaj lica da ne pripada starosnoj grupi koja ima pravo na penziju”, dodaje on.

Karić je i na Twitteru objavio video sa snimcima za koje tvrdi da potvrđuju njegovu vitalnost i energiju.

Šta kažu stručnjaci?

Zahtjev Bogoljuba Karića je prvi takav za koji zna Dimitrije Đukić, advokat iz Novog Sada.

Izmjena datuma rođenja zbog nečije želje da bude mlađi ili stariji nije dozvoljena, jer je taj podatak “činjenica koja nije podložna promjenama zbog subjektivnog doživljaja”, ističe on.

“To bi moglo da se smatra promenom identiteta, pojedini ljudi bi tako mogli da izbegnu krivični postupak.

Neko može da kaže da se oseća kao da ima 10 godina, a protiv deteta se takav postupak ne može voditi”, objašnjava ovaj pravnik.

“Takođe, moglo bi da utiče i da se koristi za ostvarivanje penzijskog staža ili odlaganje odlaska u penziju”, navodi još jedan razlog.

Upravo je odlazak u penziju po starosnoj osnovi jedan od razloga zbog kojih je Karić podnio zahtjev za promjenu datuma rođenja.

Taj argument nije validan kako bi se usvojio ovakav zahtjev, pošto penzionisanje sa 65 godina u Republici Srbiji “nije obaveza, već pravo”, ističe advokat Dejan Dubajić.

“To znači da ukoliko lice ne želi da prima penziju, potrebno je da ne podnosi zahtjev za isplatu penzije i novac će ostati u budžetu”, napominje Dubajić.

“Bogoljub ili Bogoljupka”

Karić je rođen 1954. godine u Peći, a matične knjige za tu kosovsku opštinu vode se u Kragujevcu, propisano je Zakonom o matičnim knjigama.

Karićev zahtjev za promjenu datuma rođenja u matičnoj službi ove uprave primili su u januaru 2019, ali se o njemu “nije odlučivalo”, pošto mu je naloženo da “dodatno obrazloži zahtjev i dopuni ga činjenicama”, rekli su u telefonskom razgovoru iz ove službe za BBC na srpskom.

“Do sada to nije uradio i postupak je obustavljen”, dodali su.

Poslije toga, Karićevi advokati su se obratili i jednom republičkom ministarstvu sa istim zahtjevom, ali “već tri godine nisu dobili odgovor”, navodi biznismen.

Dodaje da su ga advokati obavijestili da je tema “veoma delikatna” i da nije lako naići na razumijevanje društva i institucija.

“Rekli su mi da je to zemljotres koji bi mogao uticati na Ustav i zakone i da treba biti uporan.

“Ako danas mogu da promenim pol i umesto Bogoljuba postanem Bogoljupka, što podržavam, zašto ne mogu da promenim godinu rođenja?”, pita se Karić.

Želja ovog biznismena da se podmladi naišla je na brojne reakcije korisnika društvenih mreža.

Neki su ga u šali poredili i sa filmskim junakom Bendžaminom Batonom, likom koji izgleda sve mlađe kako godine prolaze, a tumači ga poznati američki glumac Bred Pit.

Ko je Bogoljub Karić

Rođen je 17. januara 1954. godine u Peći na Kosovu,

diplomirao je na Prirodno-matematičkom fakultetu u Prištini, a magistrirao na Ekonomskom fakultetu u Nišu.

Tokom sedamdesetih godina osnovao je sa braćom kompaniju Kosovo univerzum, koja se smatra jednom od prvih privatnih firmi u socijalističkim zemljama istočne Evrope.

Kasnije je osnovao kompaniju “Braća Karić”, koja je potom preimenovana u BK grupu, kojom i danas rukovodi.

Godine 1989. osnovao je kompaniju Agroinžinjering koja se bavila građevinarstvom i bila je prisutna na tržištima Rusije i Belorusije.

Braća Karić su 1994. godine sa Javnim preduzećem PTT saobraćaja Srbija osnovala kompaniju Mobilne telekomunikacije Srbije – Mobtel.

Početkom 1995. godine s radom je počela Televizija BK, jedna od prvih privatnih televizija u Srbiji.

Iste godine osnovao je kompaniju Eunet Srbija, koja je postala prvi internet provajder u Srbiji.

Tokom posljednjih godina 20. i prvih godina 21. vijeka aktivno se bavio politikom – 1998. je postao ministar bez potrfelja u Vladi Srbije koju je predvodila Socijalistička partija Srbije Slobodana Miloševać.

Godine 2004. osnovao je partiju Pokret snaga Srbije, čiji je bio predsjednički kandidat na izborima 2004. godine.

Poslije oduzimanja licence Mobtelu i krivične prijave protiv njega, napustio je Srbiju 2006. godine i preselio se u Moskvu, a 10 godina kasnije slučaj je zastario i Karić se vratio u zemlju.

U braku je sa suprugom Milankom s kojom ima sina Nebojšu i kćerke Jelenu, Danicu i Nadeždu.

Slučajevi u svijetu – od Holandije do Meksika

Da zvanično postane 20 godina mlađi poželio je i Emil Ratelband, holandski političar i motivacioni govornik, koji je 2018. godine podnio ovakav zahtjev pred sudom u holandskom gradu Arnemu.

Osjećao se mlađe i želio je da izbjegne diskriminaciju, naveo je tada on, a prenio je BBC.

“Živimo u vremenu kada je moguće promijeniti pol i ime. Zašto onda ne mogu da odlučujem o svojim godinama?” rekao je Ratelband.

Sud je odbio njegov zahtjev s obrazloženjem da bi promjena datuma rođenja mogla da dovede do “neželjenih pravnih i socijalnih implikacija”.

“Prava i obaveze ljudi su povezani sa godinama – na primjer, pravo da se vjenčavaju, voze automobil, da glasaju ili da piju alkohol”, poručili su iz suda.

Suprotan epilog imao je sudski spor u Meksiku kada je Vrhovni sud po zahtjevu neidentifikovanog lica odlučio da postoji osnov za promjenu datuma rođenja po subjektivnom osjećaju.

Sudije su tada utvrdile da je lični izbor kada su u pitanju godine “iznad biološke istine”, prenio je sajt Hrišćanskog instituta iz Velike Britanije.

Ako je neko “izgradio” identitet sa različitim datumom rođenja od onog koji je naveden u dokumentima, trebalo bi promijeniti krštenicu kako bi se ona uskladila sa “društvenom realnošću”, navodi se u obrazloženju.