Ubijen ispred zgrade Vlade: Godišnjica smrti Zorana Đinđića
12.03.2024. | 08:23Na današnji dan prije 21 godinu u atentatu je ubijen premijer Srbije Zorana Đinđića ispred zgrade Vlade u Beogradu.
Đinđić je zadobio prostrelnu ranu grudnog koša i stomaka, a povredama je podlegao u Urgentnom centru Kliničkog centra Srbije, neposredno nakon ranjavanja.
U Srbiji je potom uvedeno vanredno stanje i proglašena trodnevna žalost.
Za vrijeme vanrednog stanja u policijskoj akciji “Sablja” uhapšeno je 11.665 osoba, među kojima je bilo partijskih funkcionera, visokih oficira, nosilaca pravosudnih funkcija i estradnih umjetnika.
Glavni osumnjičeni za organizovanje ubistva Đinđića bili su nekadašnji komandant raspuštene Jedinice za specijalne operacije /JSO/ Milorad Ulemek Legija i pripadnici “zemunskog klana” Dušan Spasojević Šiptar i Mile Luković Kum.
U akciji “Sablja” uhapšen je neposredni izvršilac ubistva Zvezdan Jovanović, kao i nekoliko članova raspuštene JSO, ali i brojni pripadnici “zemunskog klana”, dok su Spasojević i Luković ubijeni u Meljaku kod Beograda.
U avgustu 2003. podignuta je optužnica protiv 44 osobe za učešće u organizovanju ubistva, a suđenje je počelo 22. decembra 2003. godine u Okružnom sudu u Beogradu.
Oni su 23. maja 2007. godine proglašeni krivim i osuđeni na ukupno 378 godina zatvora, ali politička pozadina ubistva Đinđića do danas nije razjašnjena.
U obrazloženju presude Đinđićevim ubicama, između ostalog, navedeno je da je to političko ubistvo, da je upereno protiv države, da su u njemu učestvovali kriminalizovani dio JSO i “banda” Dušana Spasojevića.
Za učešće u ubistvu Đinđića na maksimalne kazne od po 40 godina zatvora osuđeni su Ulemek i Jovanović koji su bili povezani sa “zemunskim klanom”.
Članovi klana braća Miloš i Aleksandar Simović osuđeni su na po 35 godina robije, a Sretko Kalinić i Branislav Bazarević na po 30 godina.
Do sada su kaznu odslužili Saša Pejaković zvani Pele, bivši pripadnik JSO osuđen za pomaganja ubicama, Željko Tojaga zvani Žmigi, bivši pripadnik “crvenih beretki” nakon odsluženih 15 godina zatvora zbog pokušaja ubistva Đinđića kod “Beogradske arene” 21. februara 2003. godine i Dušan Krsmanović, bivši pripadnik “zemunskog klana” koji je jedini na suđenju izrazio kajanje.
Zoran Đinđić je bio prvi premijer Srbije poslije pada režima Slobodana Miloševića 5. oktobra 2000. godine i dolaska na vlast Demokratske opozicije Srbije /DOS/.
On je četiri mjeseca prije ubistva najbližim saradnicima predstavio dokument i njegovu strategiju za rješenje kosovskog pitanja. Taj dokument od pet tačaka do detalja navodi poteze koje Srbija treba da povuče kako bi vratila pokrajinu, a neki političari su smatrali da je bio pravi razlog zbog kojeg je izvršen atentat.
Zoran Đinđić rođen je 1. avgusta 1952. godine u Šamcu. Studirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu i već tada je primijećen među mladim disidentima. Osnovne studije završio je za tri i po godine, a doktorirao je 1979. na Univerzitetu u Konstancu, u NJemačkoj o temi “Problemi utemeljenja kritičke teorije društva”.
Đinđić je sa još 12 intelektualaca 1989. godine učestvovao u obnavljanju Demokratske stranke, čime je započeo političku karijeru.
Ostao je upamćen kao energičan političar koji je pokušavao da modernizuje Srbiju, ali i kao naučnik, filozof, pisac i sjajan govornik čije se mudre riječi i danas citiraju.
“Gledajte u budućnost, tamo ćemo se sresti i vi i ja”, “Ako moraš da progutaš žabu, nemoj mnogo da je gledaš – progutaj je odmah. Ako moraš da progutaš nekoliko žaba, najveću progutaj prvu”, samo su neke od njih.
Sahranjen je 15. marta 2003. godine u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.
