Analiza Svjetske banke: Pandemija korona virusa omela razvoj miliona djece i mladih

17.02.2023. | 17:39

Pandemija virusa korona uzrokovala je masovno smanjenje ljudskog kapitala u kritičnim momentima životnog ciklusa ometajući razvoj miliona djece i mladih u zemljama niskog i srednjeg dohotka, proizlazi iz prvih analiza globalnih podataka o mladima koji su na početku pandemije imali manje od 25 godina, saopšteno je iz Svjetske banke.

U novom izvještaju Svjetske banke “Kolaps i oporavak: Kako je kovid 19 narušio ljudski kapital i šta učiniti u vezi s tim”, analiziraju se globalni podaci o uticajima pandemije na mlade u ključnim stadijumima razvoja – rano djetinjstvo (do pet godina), školska dob (od šest do 14 godina) i mladost (od 15 od 24 godine).

Prema nalazima izvještaja, današnji učenici i studenti mogli bi izgubiti do 10 odsto svog budućeg dohotka zbog obrazovnih šokova uzrokovanih pandemijom virusa korona, uz to, kognitivni nedostaci današnje male djece mogli bi rezultovati smanjenjem njihovog dohotka u odrasloj dobi za 25 odsto.

“Ljudski kapital – znanje, vještine i zdravlje koje ljudi stiču tokom života, ključ je kojim se otvaraju vrata potencijala djece i omogućuje zemljama da rastu otporno i snažno. Pandemija je, međutim, zatvorila škole i radna mjesta i dovela do poremećaja pružanja drugih usluga ključnih za zaštitu i podsticanje ljudskoga kapitala, kao što su zdravstvena zaštita majke i djeteta i obuka za rad”, ističe se u izvještaju.

Predsjednik Grupacije Svjetske banke Dejvid Malpas rekao je da su pandemija i zatvaranje škola zaprijetile da ponište godine napretka na izgradnji ljudskog kapitala.

Prema njegovim riječima, ciljane politike kojima bi se taj gubitak preokrenuo u osnovno učenje, zdravlje i vještine, od ključnog su značaja da se izbjegne ugrožavanje razvoja više generacija.

“Zemlje trebaju odrediti novi pravac za više ulaganja u ljudski kapital, kako bi se stanovništvu pomoglo da postane otpornije na višestruke prijetnje po ljudsko zdravlje, sukobe, spor rast i klimatske promjene, kao i postaviti solidan osnov za brži i inkluzivniji rast”, istakao je Malpas.

U izvještaju se navodi da su djeci predškolske dobi zbog pandemije u mnogim zemljama za 34 odsto uskraćena znanja iz jezika i pismenosti i za više od 29 odsto znanja iz matematike, u poređenju sa analognom pretpandemijskom grupom.

Prema ovom izvještaju, u mnogim zemljama se stope upisa u predškolsko obrazovanje nisu povratile čak ni nakon ponovnog otvaranja škola krajem 2021, a u mnogim zemljama je upis smanjen za više od 10 procentnih poena.

Učenici su u prosjeku na svakih 30 dana zatvaranja škola izgubili 32 dana učenja, a razlog tome je što su zbog zatvaranja škola i neefektivnih mjera učenja na daljinu propuštali učenje novog gradiva, ali i zaboravljali ranije naučeno.

U saopštenju se navodi da je u zemljama sa niskim i srednjim dohotkom skoro milijarda djece zbog zatvaranja škola propustila punu školsku godinu nastave uživo, a više od 700 miliona djece je propustilo jednu i po godinu.

“Kao rezultat, siromaštvo znanja, koje je već prije pandemije iznosilo 57 odsto, u tim zemljama je dodatno povećano, pri čemu se procjenjuje da 70 odsto desetogodišnjaka nije bilo u stanju razumjeti osnovni napisani tekst”, naglašava se u saopštenju.

Pandemija je značajno uticala i na zaposlenost mladih, navodi se u izvještaju i dodaje da 40 miliona ljudi, koji bi imali posao da nije bilo pandemije, na kraju 2021. godine nisu ga imali, što je pogoršalo trendove nezaposlenosti.

Iz Svjetske banke navode da se dohodak mladih smanjio za 15 odsto u 2020. godini i za 12 odsto u 2021.

“Novi radnici koji tek ulaze na tržište rada će u prvoj deceniji rada ostvariti 13 odsto manju zaradu. Dokazi iz Brazila, Etiopije, Meksika, Pakistana, Južne Afrike i Vijetnama pokazuju da 25 odsto od ukupnog broja mladih u 2021. nije pohađalo ni obrazovanje, ni obuku, niti bilo zaposleno”, dodaje se u izvještaju.