Istočna obala američkog kontinenta tone brže nego što se prognoziralo

13.01.2024. | 18:50

Satelitski snimci pokazuju da veliki gradovi na istočnoj obali kontinenta tonu daleko brže nego što se prognoziralo. Atlantski okean godišnje “guta” između 2 i 5 milimetara tla, a geolozi su zabrinuti da bi veliki gradovi u SAD, poput Njujorka, Baltimora, Virdžinija biča i Norfolka, uskoro mogli u potpunosti da nestanu.

Dijelovi istočne obale američkog kontinenta, na kojoj se nalaze gradovi Njujork, Baltimor, Virdžinija bič i Norfolk poslednjih dana su u fokusu geologa i drugih naučnika. Povod za njihovu brigu leži u problemu slijeganja zemljišta na koje je naučna zajednica ukazala još ranije, a koji su intenzivne oluje, izazvane klimatskim promenama, dodatno ubrzale.

“Neprekidno slijeganje tla na istočnoj obali SAD trebalo bi da izazove zabrinutost”, istakao je glavni autor Lenard Oksenhen u saopštenju za javnost.

Istraživački tim Geološkog zavoda SAD koristio je satelitske snimke i radarske podatke kako bi kreirao digitalne mape terena. Upravo te mape sa maksimalnom preciznošću pokazuju u kojim regijama i gradovima slijeganje tla predstavlja najveći rizik za vitalnu infrastrukturu.

Na udaru su zajednica i vitalni infrastrukturni objekti

Naročito su osetljivi infrastrukturni objekti, poput puteva i željezničkih trasa, aerodromskih pisti, temelja građevinskih objekata i cjevovoda, upozoravaju naučnici u novoj studiji koja je objavljena u magazinu Proceedings of the National Academies of Sciences. “Efekti sleganja u budućnosti su potencijalna oštećenja infrastrukture i povećani rizici od poplava”, objasnio je Oksenhen.

Na osnovu dobijenih podataka, naučnici su ustanovili da veliki dio istočne obale tone najmanje 2 milimetra godišnje, dok pojedine regije duž atlantske obale idu pod vodu i više od 5 milimetara godišnje. Ovakve promjene utiču na više od 2 miliona ljudi i oko 800 hiljada imanja, ističu autori istraživanja.

Stopa globalnog porasta nivoa mora je oko 4 milimetra godišnje

Rekordno visoke temperature na Zemlji samo su jedna od posljedica globalnog zagrijavanja, a ekstremne vremenske (ne)prilike su, po mišljenju ekologa, scenario koji možemo da očekujemo već u najbližoj budućnosti. Požare, poplave i druge ekološke katastrofe biće gotovo nemoguće izbeći. “Većina ljudi još uvek ne zna u kakvoj se opasnosti nalazi”, napisao je klimatski stručnjak Piter Kalmus na platformi Iks.

Dodatan razlog za brigu predstavlja i konstantan porast nivoa svjetskog mora, čija stopa, po procjenama naučnika, trenutno iznosi oko 4 milimetra godišnje. Nimalo optimistične prognoze tiču se skoro polovine svjetske populacije, budući da otprilike toliki broj ljudi živi u gradovima nadomak mora. “Nivo okeana se podiže zabrinjavajućom dinamikom. U posljednjih 100 godina uočen je rast od rekordnih 17 centimetara”, upozorio je generalni sekretar UN Antonio Gutereš.