Makron očekuje pobjedu: Francuzi u nedjelju biraju predsjednika

08.04.2022. | 13:37

U Francuskoj se u nedjelju održava prvi krug predsjedničkih izbora, na kojima aktuelni šef države Emanuel Makron očekuje osvajanje još jednog petogodišnjeg mandata.

Oko 48,7 miliona birača pozvano je da u nedjelju iskoristi svoje pravo glasa i izabere jednog od 12 predsjedničkih kandidata – četiri žene i osam muškaraca, prenosi Tanjug.

Glavni rival Makronu je liderka desnice Marin le Pen, ali se sudeći po ispitivanjima javnog mnjenja, očekuje da Makron odnese pobjedu.

S obzirom na to da se ne očekuje apsolutna većina glasova ni za jednog kandidata u prvom krugu, dva kandidata s najvećim brojem glasova ulaze u završnicu predsjedničke trke u drugom krugu – 24. aprila.

Posljednje ankete daju prednost centristi Emanuelu Makronu s 26 odsto glasova, zatim slede Marin Le Pen s 23 procenta, Žan-Lik Melenšon 17,5 odsto i Erik Zemur sa 9,5 procenata glasova birača.

U drugom krugu, predviđaju ispitivanja javnog mnjenja, Makron bi mogao da pobjedi sa 53 odsto glasova, a Le Penova bi dobila 47 procenata.

Poslije prvog mandata obilježenog društvenim previranjima i nastojanja da liberalizuje francuske zakone o radu, smanji poreze za najbogatije i privrednike, kao i da preoblikuje transatlantske odnose, Makron ulazi u predsjedničku trku s više neizvjesnosti nego 2017. godine, u okolnostima rata u Ukrajini i posljedične ekonomske krize.

Makron već mjesecima vodi u anketama, ali se posljednjih dana, kako pokazuju rezultati ispitivanja javnog mnjenja, sve više smanjuje njegova prednost u odnosu na Le Penovu.

Kandidatkinja desničarskog Nacionalnog okupljanja (RN), 53-godišnja Le Pen, poslije kratkotrajne advokatske karijere, ulazi 1998. godine u Nacionalni front, koji je tada vodio njen otac Žan-Mari.

Kako ocijenjuju francuski i drugi zapadni mediji, Le Penova duguje podršku dobrog dijela birača uspješnom udaljavanju od krajnje desničarske retorike svog oca, ali i zadržavanju ključne stranačke politike protiv imigracije. Pritom, ona šalje biračima jednostavnu poruku “vaš novac završiće u vašim džepovima”.

Trećeplasirani kandidat je radikalni levičar Žan-Lik Melanšon za koga se opredeljuje oko 15,5 odsto ispitanika, a četvrti najbolje kotirani predsjednički kandidat je ultradesničar, bivši novinar Erik Zemur sa 9,5 odsto podrške među anketiranima.

Zemur, koji sebe opisuje kao spasioca nacije od navodne islamske prijetnje, u januaru je osuđen na novčanu kaznu od 10.000 evra za podsticanje mržnje u svojim izjavama o maloletnim migrantima bez pratnje koje opisao kao “kradljivce, ubice i silovatelje”.

Valeri Pekres, koja sebe poredi s Margaret Tačer i Angelom Merkel, ima podršku Republikanaca, Unije demokrata i partija centra i upravo joj ta stranačka zaleđina daje podršku jednog dela biračkog tijela. Međutim, prema anketama, nju ne podržava više od 10 odsto glasača u prvom krugu.

Kad je riječ o ostalim kandidatima, grubo se mogu podijeliti na desničarski i levičarski tabor, pri čemu desnicu, pored Zemura i Le Penove, još predstavlja i Nikola Dipon-Enjan, evroskeptik iz partije “Ustani, Francuska”.

Na strani levice su An Idalgo, gradonačelnica Pariza od 2014. i kandidatkinja Socijalističke partije, Natali Arto, bivša nastavnica koju je kandidovala Partija radničke borbe, lider francuskih komunista Fabijen Rusel i Janik Žado, predstavnik Zelenih koji najavljuje “ekološku revoluciju” u Francuskoj.

Među kandidatima je i Filip Putu, u ime Nove antikapitalističke stranke, dok takozvane ruraliste pedstavlja Žan Lasal, ekscentrični poslanik koji je nekad bio pastir na Pirinejima.

U Francuskoj u ponoć počinje izborna tišina, koja će trajati do 20.00 časova u nedjelju, kada se zatvaraju birališta.

Tradicionalno, izbori počinju dan ranije na francuskim prekomorskim teritorijama.