Misteriozni brodovi na Baltiku: Hapšenja špijuna u Švedskoj i Norveškoj

14.11.2022. | 17:27

O nalazima je obaviještena komanda NATO-a. Neposredno prije eksplozija, oko mjesta havarije prošlo 25 brodova.

Švedska uhapsila još dva navodna ruska špijuna. U Norveškoj ukupno osam uhapšenih. Samo dva od ukupno 25 brodova, koji su se u vrijeme havarije gasovoda Sjeverni tok 1 i 2 nalazili nedaleko od mjesta eksplozija, nisu imali uključene uređaje za identifikaciju, tvrdi kompanija “Spejs Nau” poslije istrage tokom koje su pregledani satelitski snimci kretanja brodova tri mjeseca prije incidenata na Baltičkom moru.

Brodovi dužine 95 i 130 metara, prošli su nekoliko kilometara od mjesta havarije u vrijeme eksplozije. Najmanje jedan od ova dva broda “mogao je biti uključen u aktivnosti usmjerene protiv gasovoda”, navela je kompanija.

Oni tvrde da je jedan od ovih brodova bio uključen u događaje koji su, na koncu, doveli do serije eksplozija u kojima su uništena tri od četiri kraka ovih gasovoda, prenosi “RTS“.

Misteriozni brodovi, istrage bez rezultata

Kompanija, međutim, nije objavila pod čijom su zastavom plovila ova dva broda, ali je magazin “Vajerd” javio da su nalazi proslijeđeni komandi NATO, čiji je neimenovani zvaničnik objasnio da se “radi o infrmacijama korisnim za dalji tok istrage”.

Nalazi kompanije  objavljeni su mjesec dana pošto su poslanici njemačke opozicije zatražili objavljivanje imena brodova članica NATO-a bili u okolini gasovoda Sjeverni tok 1 i 2 u trenutku eksplozije, kao i da li su se u blizini nalazili ruski ratni brodovi.

Gotovo istovremeno, njemački “Špigl” je objavio da su SAD ljetos upozorile nekoliko evropskih zemalja da postoji mogućnost napada na Sjeverni tok 1 i 2, ali su ta upozorenja bila neodređena i iz njih se nije moglo zaključiti ko bi to mogao učiniti.

Rusija je za havariju gasovoda optužila Veliki Britaniju, navodeći da je sabotažu na Sjevernom toku 1 i 2 izvela ista jedinica koja je koordinisala nedavne napade ukrajinskih podvodnih dronova na brodove ruske Crnomorske flote na Krimu.

London je ove informacije odbacio, navodeći da Moskva pokušava da lažnim optužbama prikrije neuspjehe u ratu u Ukrajini. Zapad je za eksplozije na gasovodima optuživao Rusiju, koja je ove navode odbacila kao besmislene.

U danima prije eksplozije, u vodama oko gasovoda Sjeverni tok 1 i 2 nalazio se švedski ratni brod, javio je švedski dnevnik Dagbladet, što je nešto kasnije potvrdio i portparol ratne mornarice te države, Džimi Adamson.

Brod se, navodno, nalazio u međunarodnim vodama naspram Kalinjingrada, ali nije razjašnjeno šta je taj radio na tom mjestu.

Kompanija “Spejs Nau” objavila je nalaze, pošto ni mjesec i po dana od eksplozija četiri paralelne istrage o havariji na gasovodima Sjeverni tok 1 i 2 nisu uspjele da identifikuju počinioce ove sabotaže. Istrage, odvojeno, vode Njemačka, Švedska, Danska i ruska kompanija “nord strim AG”, čijem je istraživačkom brodu “Nefrit” tek prošle sedmice dozvoljeno da pregleda uništene cijevi gasovoda.

Pokušaj da Švedska, Njemačka i Danska, pod okriljen Evropske unije pokrenu zajedničku istragu, propao je pošto su Stokholmu odbile da dijele “informacije od značaja za nacionalnu bezbjednost”. Šef švedskih istražitelja je, prethodno, naveo da su na mjestu eksplozije pronađeni dokazi koji će biti dodatno ispitani, ističući da se radi o “veoma osjetljivom slučaju”.

Švedska je 27. oktobra na mjesto eksplozija uputila dva minolovca u sklopu odvojene istrage koju je pokrenula švedska ratna mornarica.

Portparol švedske mornarice Džimi Adamson je naveo da je ovaj dio istrage inicirala ratna mornarica, nevezano sa istragom koju već nekoliko sedmica vodi švedska policija. Gotovo u isto vrijeme kada i Šveđani, prvu fazu istrage okončala je i njemačka federalna policija i predala nalaze na dalju analizu.

Na fotografijama koje su načinili podvodni dronovi Bundesvera vide se osam metara široke pukotine na cijevima gasovoda što, kako navode njemački eksperti, može biti jedino rezultat podmetnutih eksplozija, pišu njemački mediji.

Odmah zatim, njemačko tužilaštvo otvorilo je istragu o “detoniranju eksplozivne naprave”, “protivustavnoj sabotaži”, uz naznaku da se radi o istrazi “od posebne važnosti”.

Dok su Danci i Šveđani objavili delove istrage, njemačke vlasti su, uprkos početnoj odlučnosti da razotkriju krivce za udar na evropski energetski sistem i obećanju da će privesti pravdi odgovorne za ovu sabotažu, odlučile da ne objavljuju informacije vezane za ovu istragu.

Rad gasovoda “Sjeverni tok” obustavljen je krajem avgusta zbog problema sa remontom “Simensovih” turbina, ali su cijevi ostale napunjene gasom.

Druga trasa ovog gasovoda, Sjeverni tok 2, vrijedna 11 milijardi dolara, izgrađena je prošle godine, ali zbog niza političkih razloga nikada nije puštena u komercijalnu upotrebu.

Ruski “Gasprom” je platio polovinu troškova izgradnje, dok su ostatak troškova finansirali britanski “Šel”, austrijski OMV, francuski “Anži”, te njemačke kompanije “Uniper” i “Vinteršel DEA”.