Nije samo kod nas vruće: Toplotni talas odnosi živote širom planete

21.06.2024. | 08:44

Paklene vrućine “prže” gradove na četiri kontinenta dok Sjeverna hemisfera obilježava prvi dan ljeta, što je znak da bi klimatske promjene mogle ponovo uzrokovati rekordne temperature koje bi mogle nadmašiti prošlo ljeto kao najtoplije u posljednjih 2.000 godina.

Rekordne temperature ovih dana sumnja se da su uzrokovale stotine, ako ne i hiljade smrti širom Azije i Еvrope.

U Saudijskoj Arabiji, skoro dva miliona muslimanskih hodočasnika završava hadž u Velikoj džamiji u Meki ove sedmice. Međutim, stotine su umrle tokom putovanja zbog temperatura iznad 51 stepen Celzijusa, prema izvještajima tamošnjih vlasti.

Еgipatski medicinski i bezbjednosti izvori rekli su “Rojtersu” u četvrtak da je najmanje 530 Еgipćana umrlo dok su učestvovali na hadžu porast od 307 prijavljenih do juče. Još 40 se vode kao nestali.

Zemlje oko Mediterana takođe su pretrpjele još jednu sedmicu vrelih temperatura koje su doprinijele šumskim požarima od Portugala do Grčke i duž sjeverne obale Afrike u Alžiru.

U Bosni i Hercegovini, meteorolozi prognoziraju temperature oko 40 stepeni ove sedmice dok vjetrovi iz Sjeverne Afrike donose vruć front preko Balkana. Upaljen je crveni meteoalarm, a građanima se savjetuje da ne izlaze napolje.

Еvropa se ove godine bori s nizom mrtvih i nestalih turista usred opasnih vrućina. Policija je u ponedjeljak saopštila da je 55-godišnji Amerikanac pronađen mrtav na grčkom ostrvu Mathraki – treći takav turistički smrtni slučaj u sedmici.

Široko područje istočne Amerike takođe je četvrti uzastopni dan pod toplotnim kupolom, fenomenom koji se javlja kada snažan, visok pritisak zarobi vruć vazduh nad regijom, sprečavajući ulazak hladnog vazduha i uzrokujući visoke temperature tla.

Njujork je otvorio hitne centre za hlađenje u bibliotekama, centrima za starije osobe i drugim objektima. Dok su škole u gradu normalno radile, brojni okruzi u okolnim predgrađima poslali su učenike kući ranije kako bi izbjegli vrućinu. Meteorološke vlasti su takođe izdale upozorenje na ekstremnu vrućinu za dijelove američke države Arizone, uključujući Finiks, u četvrtak, s temperaturama koje su očekivane da dostignu 45,5 stepeni.

U susjednoj državi Novi Meksiko, par brzih šumskih požara potpomognutih vrelinom ubili su dvije osobe, spalili više od 23.000 hektara i uništili 500 kuća, prema vlastima. Jaka kiša mogla bi pomoći u smirivanju požara, ali grmljavinske oluje u četvrtak takođe su uzrokovale iznenadne poplave i komplikovale napore gašenja požara.

Sve u svemu, skoro 100 miliona Amerikanaca bilo je pod upozorenjem na ekstremne vrućine, prema federalnom Nacionalnom integrisanom sistemu informacija o zdravlju povezanom s vrućinom.

Indija je ove godine zabilježila najtopliju noć u najmanje 55 godina, s temperaturom od 35,2 stepena u 1 ujutro u Nju Delhiju. Naučnici kažu da klimatske promjene uzrokuju porast noćnih temperatura, a u mnogim dijelovima svijeta noći se zagrijavaju brže od dana.

Nju Delhi je zabilježio 38 uzastopnih dana s maksimalnim temperaturama na ili iznad 40 stepeni od 14. maja, prema podacima meteorološke službe.

Dobijanje tačnih brojeva smrtnih slučajeva od toplotnih talasa je teško. Većina zdravstvenih vlasti ne pripisuje smrti toploti, već bolestima koje se pogoršavaju visokim temperaturama, poput kardiovaskularnih problema. Vlasti stoga značajno potcjenjuju smrtne slučajeve povezane s toplotom – obično previđajući hiljade, ako ne i desetine hiljada smrti, navodi “Rojters”.