Trka u naoružanju: Ko bi pobijedio u ratu dronova – Amerika ili Kina?

18.12.2024. | 21:35

Iako se vojni eksperti razmimoilaze oko toga kakvu taktiku i strategiju bi mogle da primijene SAD i Kina u potencijalnom sukobu oko Tajvana, svi se slažu u jednom: dronovi će igrati ključnu ulogu u sukobu u Indo-Pacifiku ukoliko do invazije na Tajvan dođe.

Kao potvrda ove tvrdnje vidi se studija Univerziteta Džordžtaun iz prošle godine, koja pokazuje da su Kina i SAD od 2020 godine potpisale više od trećine ugovora sa razvojnim kompanijama koje su radile na razvoja dronova i vještačke inteligencije primijenjene u bespilotnim sistemima.

U ovom trenutku, Kina razvija više od 50 tipova dronova sa različitim sposobnostima, okupljajući flotu od desetine hiljada dronova, što je potencijalno deset puta više od kombinovanih kapaciteta Tajvana i SAD-a.

Pored trke za razvoj šeste generacije borbenih aviona, obe zemlje pokazuju značajnu posvećenost operacionalizaciji koncepta “Lojalnog krilnog partnera”.

Ova ideja je slična borbenim avionima šeste generacije sa AI omogućenim “čuvarima” koji lete u tandemu sa živim pilotima, povećavajući njihovu situacionu svest i pomažući u složenim misijama uz minimalan rizik.

Od početaka vojnog vazduhoplovstva, krilni partneri su igrali ključnu ulogu u zaštiti borbenih pilota.

Čak ni najbolji piloti nisu mogli da prenaglašavaju važnost krilnog partnera za povećanje vatrene moći i taktičku fleksibilnost u vazdušnim borbama.

Kina razvija dron FH-97A, predstavljen na avio-sajmu u Džuhaju na jugu Kine. Dron je razvila kompanija Aerospace Times Feihong Technology Corp i dizajniran je za “sukobe visokog intenziteta i dugotrajne borbe.”

Prema tvrdnjama kompanije, dron ima višestruke mogućnosti, uključujući vođenje rojeva manjih dronova i funkcionisanje kao “krilni partner” za avione sa ljudskom posadom. Dron FH-97A se usklađuje sa četiri glavna trenda u razvoju oružja – bespilotni, miniaturizovani, inteligentni i nevidljivi za radar.

Kineski program bespilotnih krilnih partnera, piše portal Euroasian Times, napredniji je od američkog, sa prototipovima koji su već prikazani i možda prošli početna testiranja. Pored toga, naglasak je stavljen i na pomorske primjene ovih sistema.

U simulaciji borbe između američkog F-22 i kineskog J-20, koju su sproveli kineski naučnici, J-20 je izašao kao pobjednik sa stopom uspjeha većom od 95% upravo zahvaljujući upotrebi dronova! Ovaj uspjeh se pripisuje sposobnosti J-20 da sarađuje sa dva ili tri bespilotna drona koji izviđaju neprijatelja, privlače vatru i pokreću napade iz više pravaca, dok pilotirani J-20 zadaje odlučujući udarac.

Kineski dron GJ-11 “Oštar mač” dizajniran za udarne misije, izviđanje i obavještajne zadatke, sve se više povezuje sa budućim operacijama uz J-20 avione i potencijalno sa nosača aviona kineske mornarice. Kina ubrzava razvoj GJ-11, dok SAD ulažu u jeftinije dronove namijenjene radu uz avione sa ljudskom posadom.

Američki program lojalnih krilnih partnera, poznat kao Collaborative Combat Aircraft (CCA), uključuje planove za nabavku 1.000 ovakvih dronova – po dva za svaku od 300 F-35 i 200 budućih aviona šeste generacije Next-Generation Air Dominance (NGAD). Očekuje se da ovi dronovi povećaju geografski domet i borbene kapacitete američkog vazduhoplovstva uz smanjene troškove.