Ujedinjuje se evropska desnica? Le Pen, Vilders i drugi saveznici se sastali u Briselu

13.06.2024. | 12:58

Lideri krajnje desničarskih partija u Evropi okupili su se u Briselu da bi razgovarali o tome kako ujediniti rascijepljeno desno krilo EU nakon što je na evropskim izborima ostvarilo uspjeh u pojedinačnim državama.

Francuska političarka Marin le Pen, čija je stranka Nacionalno okupljanje (RN) sada najveća delegacija iz te zemlje u Evropskom parlamentu, nakon što je osvojila 30 mjesta na prošlonedjeljnim izborima, sastala se sa liderom italijanske krajnje desničarske stranke Liga Mateom Salvinijem uoči skupa lidera grupe Identitet i demokratija (ID), piše Euronews.

Gert Vilders, čija je krajnje desničarska Slobodarska partija (PVV) nedavno sklopila koalicioni sporazum o vladi u Nizozemskoj, Tom van Griken, lider belgijske partije Flamanski interes, i Andre Ventura, lider portugalske partije Dosta, trebalo je da se pridruže pregovorima, uz prisustvo desničara iz Češke, Austrije i Danske.

U saopštenju Lige je navedeno da su Salvini i Le Penova razgovarali o ujedinjenju evropskog “desnog centra”, uprkos tome što se njihove stranke smatraju nekim od najradikalnijih u Evropi.

Obraćajući se novinarima uoči sastanka, Andre Ventura, čija se partija probila na portugalsku političku scenu na vanrednim parlamentarnim izborima u martu, rekao je da, iako je ID integrisan i usklađen kao grupa, takođe aktivno traži da se proširi.

“ID je u širim pregovorima kako bi se formirao veliki desničarski blok za borbu protiv korupcije, protiv ilegalne imigracije i za kontrolu naših granica. Ako ovi razgovori dovedu do uspješnog ishoda, mi ćemo biti spremni da učestvujemo u tome. Ako ne budu, takođe bismo bili veoma srećni u ID grupi”, rekao je Ventura.

Stranke krajnje desnice u Evropskom parlamentu trenutno su podijeljene u dva tabora: ID i tvrdo-desničarske Evropske konzervativce i reformiste (ECR), kojima pripadaju stranke poput Braće Italije (FdI) Đorđe Meloni i španskog Voksa.

Iako na prošlonedjeljnim evropskim izborima nisu toliko ojačali kao što se očekivalo, mogli bi da postanu treća ili čak druga najveća politička snaga u EP ako bi se spojili.

Govoreći za Euronews, Tom Vandendriše, poslanik Flamanskog interesa, rekao je da su oni sada u razgovorima sa “svim prijateljima i partnerima”.

“Mi kao Flamanski interes smo otvoreni za svaku diskusiju o proširenju grupe”, dodao je on.

Marin le Pen rekla je italijanskom listu “Corriere della Sera” nekoliko dana prije glasanja u EU da traži podršku italijanske premijerke Đorđe Meloni da ujedini svoju ID grupu sa Melonijevim ECR-om u ekstremno desničarsku supergrupu.

Ovaj potez se smatra rizičnim za Melonijevu, koja je uspostavila blizak odnos sa predsjednicom Evropske komisije Ursulom fon der Lajen i mogla bi da izgubi priliku da učvrsti svoj uticaj na EU sceni ako bude otvorena za radikalnije snage.

Odluka francuskog predsjednika Emanuela Makrona da raspiše vanredne parlamentarne izbore takođe je radikalno promijenila uloge, jer Marin le Pen vreba priliku da preuzme kontrolu nad parlamentom i postavi svog 28-godišnjeg štićenika Žordana Bardelu za premijera Francuske.

To bi moglo dati njenom RN-u još jači adut u pokušajima da se formira krajnje desničarska supergrupa.

Stranka Fides mađarskog premijera Viktora Orbana, takođe je politički beskućnik u Evropskom parlamentu i potencijalno bi mogla da pojača takvu supergrupu za 11 mjesta.

Međutim, ujedinjenje ovih snaga je složenije na prvi pogled. Konkretno, jedno pitanje, rat u Ukrajini, otkrilo je duboki raskol koji je zahvatio desno krilo Evrope.

Neke stranke unutar ID grupe, posebno Slobodarska partija Austrije (FPO), smatraju se proruskim i protive se vojnoj i finansijskoj podršci EU Kijevu.

Alternativa za Njemačku (AfD) takođe je izbačena iz grupe prošlog mjeseca nakon niza skandala, uključujući navode da je njihove članove plaćala Rusija operacijom uticaja da šire propagandu Kremlja u Evropi.

Stranke unutar ID grupe nedavno su napravile proračunate pokušaje da ublaže svoj stav o ključnim pitanjima razdora, kao što su podrška Ukrajini i antievropsko raspoloženje.

U intervjuu za Euronews prošlog mjeseca, lice ID-ove evropske kampanje Anders Vistisen oštro je kritikovao Evropsku uniju zbog, kako je rekao, njenog neuspjeha da pojača pružanje vojne pomoći i opreme Kijevu.

Lideri poput Le Penove i Vildersa takođe su povukli prethodne sugestije da će napustiti EU ako dođu na vlast u svojoj zemlji.

Uoči vanrednih parlamentarnih izbora u Francuskoj, stranka Le Penove se čak distancirala od radikalnih desničarskih kolega kao što je Ponovno osvajanje Erika Zemura, dok pokušava da obezbijedi podršku partnera desnog centra.