Uručenje Nobelovih nagrada: Šta treba da znate o dodjeli istaknutih priznanja

10.12.2023. | 07:49

U Stokholmu i Oslu se ovogodišnjim laureatima uručuju Nobelove nagrade. Današnji dan je odabran pošto je 10. decembra 1899. preminuo Alfred Nobel, a prvi put su priznanja uručena 1901. godine.

Nobelov dan – tako se u Švedskoj naziva 10. decembar, kada se ovogodišnjim laureatima uručuju Nobelove nagrade. Na današnji dan 1899. godine, u Sanremu je preminuo Alfred Nobel, švedski pronalazač i proizvođač dinamita.

Prema njegovom testamentu, danas će u Stokholmu biti uručene nagrade za književnost, fiziku, hemiju, medicinu, dok je nagrada za ekonomiju naknadno uvedena sredinom sedamdesetih godina.

Nagrada za mir biće uručena u Oslu. Alfred Nobel u testamentu nije naglasio zbog čega se samo nagrada za mir dodjeljuje u glavnom gradu Norveške, ali treba imati u vidu da su Švedska i Norveška, u trenutku Nobelove smrti, bile u državnoj zajednici.

U Stokholmu se nagrade dodjeljuju u “Konserthusu” (Koncertni dom), dok se u Oslu, dodela nagrade za mir, održava u Gradskoj kući. Dvorana u Stokholmu ukrašena je cvećem koje svake godine poklanja Sanremo, grad u kojem je preminuo Alfred Nobel.

Nagrade u Stokholmu dodjeljuje švedski kralj, a Nobelova nagrada za mir dodjeljuje se u prisustvu kralja Norveške.

Ovogodišnji laureati

Dobitnici ovogodišnje Nobelove nagrade za fiziku su Pjer Agostini, Ferenc Kraus i Ani L'Ulije. Priznanje za hemiju dobili su Mungi Bavenda, Luj Brus i Aleksej Jekimov.

Nagradu za medicinu dobili su Katalin Kariko i Dru Vajsman. Nobela za književnost dobio je norveški pisac Jun Fose.

Nobelovu nagradu za mir dobila je Narges Mohamadi, a Klaudija Goldin je dobitnica nagrade za ekonomiju.

Poslije dodjele nagrada, ceremonija se seli u stokholmsku Gradsku kuću, gde se održava svečani banket, kojem, osim kraljevske porodice i ovogodišnjih laureata, prisustvuju i članovi švedske vlade, bivši dobitnici Nobelove nagrade i članovi Nobelovog komiteta, ali i diplomatski predstavnici.

Meni svečanog banketa drži se u tajnosti do zvaničnog početka večere u 19 časova. Nazivi jela su ispisani na francuskom, engleskom i švedskom jeziku.

Muzičari iz Švedske i ostatka sveta tokom večere izvode kompozicije različitih žanrova – od klasične do moderne pop muzike.