Genetsko podudaranje: Vjerovatno svako od nas ima svog dvojnika sa kojim dijeli i sličnu DNK FOTO
05.09.2022. | 22:17Novo istraživanje otkriva da među ljudima koji nisu u srodstvu a međusobno fizički veoma liče postoje sličnosti i na genetskom nivou.
Postoje ljudi koji dijele zapanjujuće slične fizičke karakteristike – toliko liče da bi, mirne duše, ove dvije nepovezane osobe lako mogle da kažu da su blizanci, ili, barem, braća ili sestre.Ali sada naučnici misle da mogu da objasne šta je to zbog čega izgledaju tako slično – i mogli bi da objasne zašto svako od nas možda ima dvojnika. Ljudi sa veoma sličnim licima takođe dijele iste gene i osobine životnog stila, navodi se u naučnom radu španskih naučnika objavljenom u časopisu Cell Reports. Pored toga, mnogi su takođe imali sličnu težinu, slične životne navike, čak i nivo obrazovanja.
Vječno pitanje – nasljeđe ili uslovi života
Naučnici su se dugo pitali šta je to što utiče na sličnost dvije osobe. Da li je to nasljeđe ili uslovi života?
Doktor Manel Esteler, istraživač na Institutu za istraživanje leukemije Žosep Kareras u Barseloni, bavio se istraživanjima blizanaca, ali za ovaj projekat su ga zanimali ljudi koji liče, ali nemaju nikakvih rođačkih veza do sto godina unazad.
Kako bi razumjeli šta se dešava na genetskom nivou među dvojnicima, naučnici su sarađivali sa kanadskim fotografom Fransoa Brunelom koji od 1999. putuje svijetom i snima portrete stranaca koji izgledaju skoro identično u okviru njegovog projekta „Nisam dvojnik!“.
Pogledajte ovu objavu na Instagramu.
Istraživači su zamolili 32 para Brunelovih modela da odgovore na pitanja o njihovom životnom stilu i da dostave uzorke svoje DNK.
Koristeći softver za prepoznavanje lica, naučnici su analizirali snimke takozvanih dvojnika i izračunali rezultat kako bi kvantifikovali sličnosti među njihovim licima. Uporedili su rezultate sa rezultatima identičnih blizanaca i otkrili da je softver dodijelio rezultate slične blizancima tačno polovini dvojničkih parova.
Lice je jedna od najvidljivijih karakteristika našeg jedinstvenog identiteta kao pojedinca. Zanimljivo je da jednojajčani blizanci dijele gotovo identične crte lica i istu sekvencu DNK, ali dešava se da se razlikuju u ostalim biometrijskim parametrima.
Da bi saznali da li su sličnosti više od crta lica, istraživači su zatim proučavali DNK učesnika. Otkrili su da devet od 16 parova veoma sličnog izgleda dijeli mnoge zajedničke genetske varijacije poznate kao polimorfizmi pojedinačnih nukleotida. Ovi parovi su „zato kao virtuelni blizanci“, kaže genetičar Manel Esteler.
Što se tiče njihovog životnog stila, kod dvojnika je uočena vijeća vjerovatnoća posjedovanja zajedničkih karakteristika, kao što su težina, visina, istorija pušenja i nivo obrazovanja.
Naravno, postoje i razlike
Ali iako su imali sličnu genetiku i osobine, slični su imali veoma različite mikrobiome, ili zajednice korisnih i štetnih mikroba koji žive na i u ljudskom tijelu, i različite epigenome, ili varijacije izraženih osobina pod uticajem iskustava prošlih generacija.
Pogledajte ovu objavu na Instagramu.
Iz perspektive određivanja šta utiče na naše formiranje, da li genetika ili uslovi života, iz ovog istraživanja proizilazi da je DNK, a ne faktori životne sredine ili zajednička životna iskustva, ono što je prvenstveno odgovorno za to kako izgledamo.
Pošto je ljudska populacija sve veća, logično je će doći do nekog genetskog preklapanja. „Budući da nas sada ima 7,9 milijardi, sve je veća vjerovatnoća da će se ovakva ponavljanja pojaviti“, ističe dr Esteler.
Praktična primjena
Osim što će rasvijetliti jedan od velikih životnih kurioziteta, ovo istraživanje bi moglo imati važne medicinske implikacije u budućnosti. Ljudi sa sličnom DNK mogu biti podjednako podložni određenim genetskim bolestima, tako da bi ljekari mogli da koriste analizu lica kao brz i lak alat za prethodni skrining.
Istraživači kažu da bi otkrića mogla jednog dana pomoći policijskim istražiteljima da rekonstruišu lica osumnjičenih iz njihovih DNK uzoraka. Ali ta potencijalna primjena ulazi u mračnu etičku teritoriju, kaže Dafne Marčenko, biomedicinski etičar sa Univerziteta Stenford koja nije bila uključena u studiju.
Pogledajte ovu objavu na Instagramu.
„Već smo vidjeli mnogo primjera kako su postojeći algoritmi za prepoznavanje lica korišćeni za jačanje postojeće rasne pristrasnosti u stvarima kao što su stanovanje i zapošljavanje i kriminalističko profilisanje“, napominje Marčenko u izjavi za Tajms.
Studija, naravno, ima ograničenja. Veličina uzorka je bila malteriše, pa je teško reći da bi ovi rezultati bili isti ukoliko bi uzorak dvojnika bio veći. Studija se takođe fokusirala na parove koji su uglavnom bili evropskog porijekla, pa je nejasno da li bi rezultati bili isti za ljude koji dolaze iz drugih dijelova planete.
