Novi eksperiment: Naučnici uspjeli žabama da odsijeku krake, pa postigli da im izrastu novi

27.01.2022. | 10:44

Naučnici su uspjeli postići da žabama ponovno izrastu noge zbog čega su ti vodozemci ponovno mogli zaplivati, a ljudi s amputiranim udovima dobili nadu da bi jednoga dana ponovno mogli imati ruke i noge.

U ovom značajnom eksperimentu, naučnici su amputirali noge afričkoj kandžastoj žabi, a potom batrljke na 24 sata umotali u posebne silikonske omote ispunjene koktelom od pet lijekova u obliku gela.

To je pokrenulo 18-mjesečni period ponovnog rasta koji je u konačnici doveo do formiranja skoro kompletne i funkcionalne noge, s gotovo normalnom strukturom kostiju i nekoliko prstiju.

Udovi su se pomicali i reagovali na nadražaje, a žaba je bila u stanju koristiti ih za plivanje pri čemu se kretala poput normalne žabe, kazali su naučnici.

Tim naučnika sada isti proces želi testirati na sisarima, a ako se eksperiment pokaže uspješnim, i na ljudima.

“Jako je uzbudljivo gledati kako lijekovi koje smo odabrali pomažu izgraditi gotovo kompletan ud”, kaže dr Nirosha Murugan, voditelj istraživanja i saradnik u Istraživačkom centru Allen u Massachusettsu.

“Činjenica da je za tako nešto bila potrebna tek kratka izloženost lijekovima kako bi se pokrenuo višemjesečni proces, sugeriše da žabe, a možda i druge životinje, posjeduju uspavanu sposobnost regeneracije koja se može potaknuti na djelovanje.

Vjeruje se da samo u Velikoj Britaniji ima oko 250.000 ljudi s amputiram barem jednim udom, a doktori svake godine samo zbog dijabetesa izvedu oko 9.000 amputacija.

Mnoga stvorenja imaju sposobnost regeneracije udova, uključujući daždevnjake, morske zvijezde, rakove i guštere. Pljosnate crve je čak moguće izrezati na komade, a svaki će od tih dijelova rekonstruirati čitav organizam.

Tkivo ožiljka sprečava regeneraciju

Čak i ljudi mogu regenerisati jetru sve do pune veličine ako je odstranjena polovina organa, ali ruke i noge kod ljudi i uopšte sisavaca, strukturalno su toliko složene da ne mogu biti obnovljenje kroz prirodni proces regeneracije.

Umjesto novog uda, izrasta tkivo ožiljka te sprečava infekciju i gubitak krvi, no takođe i regeneraciju.

Kako bi se zaustavio taj prirodni proces, upotrebljena je posebna kombinacija lijekova kako bi se smanjile upale te spriječila proizvodnja kolagena koji tvori tkivo ožiljka i potaknuo rast živaca, krvnih žila i mišića.

Životinje koje imaju sposobnost regeneracije udova, uglavnom žive u vodi, a upravo to je, pretpostavljaju naučnici, ključ u sprečavanju nastanka tkiva ožiljka.

Žablji batrljci su uronjeni u hemikalije unutar posebne bio-kupole koja imitira uslove unutar amnionske vrećice u kojoj se tokom trudnoće nalazi fetus. To je spriječilo ranu da zaraste te je umjesto toga pokrenut regenerativni proces sličan onome koji se događa u embriju.

Zapravo, unutar prvih nekoliko dana tretmana, naučnici su vidjeli oživljavanje sličnih molekularnih putova kao i kod fetusa. Ta aktivacija znači da proces nije trebao daljnje intervencije od strane naučnika, a udovi su sami nastavili organizirali tkivo.

Istraživanje je objavljeno u časopisu Science Advances.