Otkriće naučnika: Kako se formiraju organske materije u međuzvjezdanim fabrikama

16.03.2021. | 08:12

Proces nastanka organskog molekula u svemiru, koji igra važnu ulogu u hemijskoj evoluciji Univerzuma, prvi su opisali naučnici sa Nacionalnog istraživačkog univerziteta “S.P. Koroljov” (Samarski univerzitet) kao dio međunarodnog tima.

Prema riječima autora, dobijeni podaci proširuju znanje o nastanku života, a takođe razjašnjavaju mehanizam rada “međuzvjezdanih fabrika” za sintezu organskih materija. Materijal je objavljen u časopisu “Science Advances”.

Prema riječima stručnjaka, svake godine na Zemlju padne oko tri miliona tona međuzvjezdane prašine, koja se ne sastoji samo od mineralnih supstanci, već i od prilično složenih organskih materija, to jest, ugljovodonika i njihovih derivata.

Naučnici navode da su reakcije koje dovode do stvaranja organskih jedinjenja u svemiru još uvijek slabo proučene. Ključna karakteristika takvih reakcije je da se pojavljuju u potpunom odsustvu spoljnih izvora energije, što ih čini izuzetno rijetkim i zahtevnim za sastav reagenasa. U zemaljskim uslovima formiranje organske materije je mnogo lakše zahvaljujući raznolikosti hemijskih jedinjenja i mogućnosti dobijanja toplote iz okoline. U novom istraživanju specijalista sa Samarskog univerziteta prvi put je pokazano kako se najjednostavniji policiklični aromatični ugljovodonik (PAU), inden, može formirati bez prepreka na temperaturama koje odgovaraju svemirskim uslovima.

“Male čvrste čestice ugljovodonika koje sadrže PAU, koje se obično nazivaju međuzvjezdana zrna, zapravo djeluju kao molekularne svemirske fabrike za sintezu organskih materija kao što su aminokiseline ili šećeri. Elementarni koraci koje smo identifikovali i koji vode ka stvaranju PAU u svemiru, od fundamentalnog su značaja za razumijevanje hemije ugljeničnih materija u našoj galaksiji”, rekao je jedan od autora istraživanja, studentkinja postdiplomskih studija na Samarskom univerzitetu Galija Galimova.

Mali nebiološki molekuli, kako su rekli naučnici, sakupivši se na površini međuzvjezdanih zrna, mogu međusobno da reaguju, stvarajući tako hemijski “sklop” složenijih bioloških molekula. Zrna s takvim molekulima, plutajući kroz međuzvjezdani prostor, mogu se naći u povoljnim uslovima, gdje je, po mišljenju naučnika, na njihovoj osnovi moguć nastanak života.

“Reakcija koju smo opisali se odvija između molekula stirena i metildinskog radikala. Kao rezultat, dobija se prelazno stanje, koje se ciklizuje i zatim dovodi do stvaranja aromatičnog indena i atomskog vodonika”, rekla je Galija Galimova. Trenutno ne postoje alternative za opisani mehanizam formiranja indena u svemiru, rekli su istraživači. Druga poznata reakcija bez prepreka koja dovodi do stvaranja indena je reakcija između benzina i molekula alila, ali oba ova jedinjenja su nestabilna i nisu otkrivena u dubokom svemiru.

Sprovedeno astrohemijsko modeliranje predložene reakcije u potpunosti je potvrdilo njenu mogućnost odvijanja u svemirskim uslovima.

Istraživanje je sprovedeno u bliskoj saradnji sa stručnjacima sa Univerziteta Havaji u Manoi, Međunarodnog univerziteta Florida i Benediktinskog koledža u Ačisonu (SAD). U budućnosti istraživački tim namjerava da nastavi s istraživanjima u ovoj oblasti, piše Sputniknews.com.