Revolucija na pomolu: Naučnici tvrde da su riješili jedan od najvećih problema

11.03.2023. | 17:28

Stručnjaci sa Univerziteta Ročester u Njujorku tvrde da su riješili jedan od najvećih problema u fizici – postizanje superprovodljivosti na sobnoj temperaturi i pod relativno osrednjem pritisku.

Ukoliko je ovo tačno, njihov pronalazak mogao bi da donese revoluciju u tehnologiji čipova, kvantnih računara, fuzionih reaktora i prenosa energije.

Tim fizičara predvođeni Rangom Dijasom navode da su koristeći rijedak metal lutecijum, uz pomoć gasne mješavine vodonika i azota i pod 10.000 jedinica atmosferskog pritiska, postigli superprovodljivost, odnosno prenos električne energije bez trenja i zagrijavanja.

Deset hiljada jedinica atmosferskog pritiska možda zvuči kao ogromna količina, ali stručnjaci ističu da se toliki pritisak koristi tokom inženjerskim procesa, poput proizvodnje čipova.

Ukoliko njihove tvrdnje, objavljene u časopisu Nature, potvrde drugi istraživači to bi mogao da bude ogroman proboj u pravljenju uređaja koji ne traže energiju na toplotu dok kroz njih prolazi struja.

To bi moglo da dovede do stvaranja efikasnijih kompjutera, moćnijih fuzionih reaktora i mnogih drugih pronalazaka.

“Sa ovim materijalom, zora superprovodljivosti u primjenjenoj tehnologiji je svanula”, navode u istraživanju, prenosi RTS.

Novi materijal nazvali su “crvena materija”, zbog toga što dramatično mijenja boju od plave do roze tokom postizanja superprovodljivosti, a kasnije se vraća u crvenu kada gubi osobinu superprovodljivosti.

Obično kada električna energija putuje kroz, primjera radi, žice od elektrane do domova ili kroz interna kola u pametnim telefonima – suočava se sa otporom odnosno trenjem, a rezultat toga je da se energija gubi u obliku toplote.

Prije više od 100 godina, naučnici su prvi put identifikovali određene materijale koji gube taj otpor pod izuzetno niskim ili visokim temperaturama.

Međutim, postizanje potrebnih uslova da bi materijali dobili superprovodljivost najčešće nisu praktični da bi mogli da dobiju široku namjenu.

Naučnici sa Univerziteta Ročester uspjeli su to da postignu pomoću gasne mješavine od 99 odsto vodonika i jedan odsto azota u kojoj je lutecijum ostavljen da stoji nekoliko dana pod temperaturom od 200 stepeni Celzijusa.

Lutecijum bi potom dobio plavu boju, a onda su ga stavljali u takozvani “dijamantski nakovanj” koji generiše ogroman pritisak.

Dok se pritisak povećavao, lutecijum je dobijao jarku roze boju i, još važnije, dobijao svojstvo superprovodljivosti na temperaturi od 21 stepen Celzijusa.