Rođena prva beba začeta novom, revolucionarnom tehnologijom: Evo o čemu se radi

24.12.2024. | 13:33

Inovativna tehnologija plodnosti, koja koristi matične ćelije kako bi pomogla embrionu da sazri izvan tijela rezultirala je prvim rođenjem bebe začete na taj način.

Od rođenja prve “bebe iz epruvete” na svijetu 1978. godine, vantjelesna oplodnja (VTO) pomogla je milionima ljudi širom svijeta da prevaziđu probleme plodnosti i postanu roditelji. Ali, iako je mnogima donijela radost, vantjelesna oplodnja ima i neke nedostatke.

Kompanija Gameto, koja je razvila novu, revolucionarnu tehnologiju nazvanu Fertilo, istakla je “da je ovaj način začeća brži, sigurniji i pristupačniji od konvencionalne vantjelesne oplodnje“.

Nova tehnika plodnosti, koju je razvila biotehnološka kompanija Gameto, koju predvode žene i koja je posvećena unapređenju reproduktivnog zdravlja žena, pruža alternativu tradicionalnoj VTO.

Prema njihovim navodima, ova metoda ima manje nedostataka od tradicionalne VTO.

A sada je rođena i prva beba začeta tehnikom Fertilo.

– Oduševljeni smo što slavimo prvo rođenje bebe začete pomoću Fertila na svijetu – rekla je dr Dina Radenković, koja je izvršna direktorka i suosnivač kompanije Gameto.

– Prevazilaženjem glavnih izazova konvencionalne vantjelesne oplodnje, kao što su dugi ciklusi liječenja, značajni neželjeni efekti i emocionalni i fizički napor, ‘Fertilo’ pruža potencijalno brže, sigurnije i pristupačnije rješenje za porodice. Ova prekretnica označava napredak u reproduktivnom zdravlju i naglašava prvu primenu iPSC, odnosno indukovane pluripotentne matične ćelije tehnologije u VTO i ogroman potencijal naše tehnologije – dodala je dr Radenković, a prenio je portal New Atlas.

Vantjelesna oplodnja o trošku Srbije i do 41. godine?

U konvencionalnom VTO, zrela jajašca se sakupljaju iz jajnika i oplode spermom u laboratoriji. Nakon što provede oko pet dana u zaštićenom laboratorijskom okruženju, oplođeno jaje (embrion) se prenosi u matericu u nadi da će doći do trudnoće.

Ali, to je zaista krajnji dio procesa. Prije sakupljanja jajnih ćelija, jajnici se stimulišu da proizvode više jajnih ćelija nego što je uobičajeno primjenom jedne ili dvije injekcije hormona dnevno, ponekad i do 90 injekcija po ciklusu liječenja. Pun ciklus VTO traje oko dvije do tri nedjelje.

Postoje neki nedostaci VTO. Kao i kod većine stvari u životu, nema garancija; VTO ne garantuje bebu. Postoji rizik od višestruke trudnoće, što opet nosi dodatne rizike. Pored toga, potrebne injekcije hormona mogu da izazovu sindrom hiperstimulacije jajnika, gdje jajnici postaju otečeni i bolni. Postoji fizički i emocionalni stres kroz koji parovi prolaze, a koji je povezan sa redovnim pregledima, injekcijama i stalnim pitanjem: “Da li sam trudna?” Zatim, naravno, tu su i troškovi.

U SAD se procenjuje da prosečna osnovna cijena jednog VTO ciklusa pada negdje između 14.000 i 20.000 dolara. U Australiji, javno finansirana šema zdravstvenog osiguranja (Medicare) pokriva dio troškova po kalendarskoj godini, a par ipak plaća više od 3.800 dolara. Sljedeći ciklus u istoj kalendarskoj godini povećava troškove – par treba da izdvoji oko 5.300 dolara.

Fertilo procedura se razlikuje od tradicionalne VTO jer uzima ćelije podrške jajnicima (OSC) izvedene iz humanih indukovanih pluripotentnih matičnih ćelija (iPSC) i zajedno ih kultiviše sa nezrelim jajnim ćelijama da bi oponašala prirodni proces sazrijevanja jajne ćelije u laboratoriji. Studija iz 2023. godine pokazala je da je ovaj metod značajno poboljšao sazrijevanje jajne ćelije i formiranje embriona.

Iz kompanije su istakali da Fertilo procedura izbjegava 80 odsto injekcija hormona koje zahtjeva tradicionalna VTO i smanjuje trajanje ciklusa liječenja na tri dana.

– Sposobnost sazrijevanja jajnih ćelija van tijela unutar minimalne hormonske intervencije značajno smanjuje rizike kao što je sindrom hiperstimulacije jajnika i ublažava neželjene efekte izazvane visokim dozama hormona – rekao je dr Luis Guzman, vodeći u Pranor Laboratories u Peruu, koji je nadgledao Fertilo postupak i rađanje prve bebe začete na taj način.

– Fertilo je veliki napredak za žene koje ne mogu da tolerišu ili ne žele da se podvrgnu teretu tradicionalnog VTO protokola, donoseći nadu i nove mogućnosti široj populaciji pacijenata – istakao je dr Guzman.

Majka prve “Fertilo bebe” na svijetu, rođene u klinici Santa Isabel u Limi, u Peruu, je presrećna.

– Fertilo metoda je bila poželjnija opcija u poređenju sa tradicionalnim pristupima – rekla je ona, pa objasnila:

– Sa manje injekcija i nježnijim, manje invazivnim procesom vađenja jajne ćelije, dao mi je nadu i sigurnost. Fertilov inovativni pristup je olakšao fizičko iskustvo i olakšao emocionalni teret mnogih hormonskih injekcija. Duboko sam zahvalna klinici Pranor i Gameto timu na njihovoj brizi i posvećenosti u ostvarenju mog sna o porodici.

Tek prošle nedjelje, Gameto je objavio da se udružio sa lancem klinika IVFAustralije (IVFA) sa sjedištem u Australiji, čineći Fertilo pristup dostupnim pacijentima na odabranim klinikama širom zemlje.

To znači da kompanija ima regulatornu dozvolu za Fertilo u Australiji, Japanu, Argentini, Paragvaju, Meksiku i Peruu. Sljedeće su SAD, a kompanija se tamo priprema za Fazu 3, piše B92.