Svjetleće lignje odletjele u svemir na zadatak – a evo šta one ustvari “rade gore”
23.06.2021. | 07:53Desetine mladunaca havajske lignje uzgajanih u morskoj laboratoriji Kevalo univerziteta na Havajima, odletjele su u svemir početkom ovog mjeseca sa paketom za snabdijevanje Međunarodne svemirske stanice koji je ponijela letjelica “Spejs X”.
Pošto “obave zadatak”, lignje će se u julu vratiti iz Međunarodne svemirske stanice na Zemlju.
Istraživačica Džejmi Foster, koja je doktorirala na Univerzitetu na Havajima, proučava kako svemirski let utiče na lignje u nadi da će pomoći da ojača zdravlje ljudi tokom dugih svemirskih misija, izvijestio je u ponedjeljak lokalni list “Honolulu Star-Advertiser”.
Lignje imaju simbiotički odnos s bakterijama koje pomažu regulaciju njihove bioluminiscencije – svjetlosti koju emituju u tmini okeana. Kada su astronauti izloženi maloj gravitaciji, odnos njihovog tijela s mikrobima se mijenja, rekla je profesorka Univerziteta na Havajima Margaret Mekfol Ngai, kod koje je Džejmi Foster studirala.
Šta svjetleće lignje rade u svemiru?
“Otkrili smo da je simbioza organizma ljudi s njihovim mikrobima poremećena u mikrogravitaciji, a Džejmi je na lignjama pokazala da je to tačno”, rekla je profesorka, i kako je dodala, “pošto je organizam lignje jednostavan, može da se shvati šta se s dešava”.
Džejmi Foster je sada profesorka na Floridi i glavna istraživačica programa Nase, koji istražuje kako mikrogravitacija utiče na interakcije životinja i mikroba.
“Što više vremena astronauti provode u svemiru, njihov imuni sistem postaje sve manje regulisan i više ne prepoznaje bakterije, zato se ponekad astronauti razbole”, objasnila je ona. Džejmi Foster je rekla da razumijevanje šta se sa lignjama događa u svemiru, može da pomogne u rješavanju zdravstvenih problema astronauta.
“Postoje aspekti imunog sistema koji jednostavno ne rade ispravno tokom dugotrajnih svemirskih letova”, rekla je ona. “Ako ljudi žele da borave na Mjesecu ili Marsu, moramo da riješimo zdravstvene probleme da bismo ih tamo bezbjedno odveli.”
Morska laboratorija Kevalo uzgaja lignje za istraživačke projekte širom svijeta. Tih sićušnih životinja ima mnogo u havajskim vodama i dugačke su oko 7,6 centimetara, piše B92.net.