Vještačka inteligencija počinje potragu za vanzemaljskim životom

01.10.2023. | 22:07

Naučnici su kreirali program vještačke inteligencije koji može da otkrije vanzemaljski život u fizičkim uzorcima, iako još uvijek nisu sigurni kako tačno funkcioniše.

-Novi algoritam za mašinsko učenje, obučen korišćenjem živih ćelija, fosila, meteorita i laboratorijskih hemikalija, može razlikovati uzorke biološkog i nebiološkog porekla u 90 odsto slučajeva, tvrde naučnici koji su ga stvorili u novoj studiji.

Međutim, unutrašnji mehanizmi algoritma ostaju misterija.

Naučnici tvrde da bi novi test mogao odmah da se primjeni u praksi. Tragao bi za životom na Marsu analizom podataka o marsovskim stijenama, koje je prikupio rover „Kjuriositi“, a takođe bi mogao da otkrije poreklo misterioznih i drevnih stena pronađenih na Zemlji.

„Naći ćemo potpuno nove biosfere“

-Ovi rezultati znače da bismo mogli pronaći oblik života na drugim planetama, potpuno novim biosferama, čak i ako se one veoma razlikuju od života koji poznajemo na Zemlji. Štoviše, ako pronađemo znakove života drugde, možemo utvrditi da li je život na Zemlji i drugim planetama nastao iz zajedničkog ili različitog porekla, kaže astrobiolog i koautor studije Robert Hazen sa Karnegijevog instituta za nauku u Vašingtonu.

Stručnjaci već znaju da miješanje hemikalija i njihovo održavanje na temperaturama praistorijskih mora može da generiše organske molekule poput aminokiselina – osnovne građevne blokove proteina neophodnih za život. Takođe su pronašli dokaze o ovim gradivnim blokovima na meteorima pa čak i na udaljenom asteroidu.

Ali ako lovci na vanzemaljski život žele da dokažu da su pronašli život izvan Zemlje, moraju odgovoriti na jednostavno pitanje: Kako da znamo da li su uzorci koje pronađemo biološkog porekla ili su nastali nasumičnim hemijskim procesom u svemiru?

Na to pitanje je teško odgovoriti jer se organski molekuli obično raspadnu tokom vremena. Istraživači su stoga kreirali algoritam mašinskog učenja koji bi mogao da pomogne.

Naučnici su počeli sa korišćenjem metode koja se već koristi na NASA-inoj svemirskoj opremi. Riječ je o pirolizi, tj. termičkom razlaganju organske materije na povišenoj temperaturi i odsustvu kiseonika. Tako se uzorak razdvaja na gas i biougalj.

Dobijeni dijelovi uzorka se zatim ispituju hromatografijom, prije nego što se njegovi atomi masovnom spektroskopijom transkribuju u podatke.

Visoka preciznost analize podataka

Uzimajući u obzir podatke algoritma mašinskog učenja iz 134 uzorka bogata ugljenikom poznatog porijekla, algoritam je sa 90 odsto tačnosti razlikovao proizvode novijeg i drevnog života, kao što su školjke, zubi, kosti, ugalj i smola; od organskih jedinjenja abiotičkog porijekla, kao što su aminokiseline stvorene u laboratoriji.

-Ovo novo istraživanje ima mnogo implikacija, ali postoje tri glavna zaključka. Prvo, na nekom dubokom nivou, biohemija se razlikuje od abiotičke organske hemije. Drugo, možemo pogledati Mars i drevne uzorke Zemlje kako bismo utvrdili da li su nekada bili živi. I treće, vjerovatno je da bismo ovu novu metodu mogli da koristimo za razlikovanje alternativnih biosfera od one na Zemlji, sa značajnim implikacijama za buduće astrobiološke misije, zaključuje hemičar i koautor studije Džim Klivs sa istog instituta.