Zemljin magnetni sjeverni pol zvanično ima novi položaj

22.12.2024. | 20:21

U cilju praćenja promjena magnetnog sjevera, Svjetski magnetni model 2025 objavljen je ove nedjelje sa najnovijim zvaničnim predviđenim položajem Zemljinih magnetnih polja. Ova verzija važiće do kraja 2029, a u tom periodu možemo očekivati da se magnetni sjeverni pol polako pomjera dalje ka Rusiji.

Zemljin magnetni sjeverni pol je različit od geografskog Sjevernog pola, takozvanog „pravog sjevera“ koji direktno pokazuje geografski Sjeverni pol, fiksiranu tačku na Zemljinoj površini na 90 stepeni sjeverne geografske širine, gdje Zemljina osa rotacije kontaktira površinu.

Istovremeno, magnetni sjeverni pol je stalno promenljiva tačka određena tečnim metalima oko Zemljinog spoljašnjeg jezgra. Ovi tečni metali su provodni i u stalnom pokretu zbog rotacije planete i konvekcije pokretane toplotom. U skladu sa principima elektromagnetizma, to kretanje stvara električne struje, koje stvaraju magnetno polje sa dva pola.

Pošto se magnetni polovi konstantno pomeraju, iako veoma sporo, Nacionalna okeanska i atmosferska administracija SAD (NOAA) i Britanska geološka služba (BGS) moraju redovno da revidiraju svoje modele.
Najnovija verzija je objavljena 17. decembra i uključuje magnetni model visoke rezolucije WMMHR2025, koji predstavlja značajno poboljšanje prostorne rezolucije.

Obnovljena verzija je veoma važna za tehnologiju koja se oslanja na Zemljino magnetno polje – globalni sistem pozicioniranja (GPS) i drugi satelitski navigacioni sistemi.

Značaj nove verzije nalazi se i u njenoj pravovremenosti, pošto se čini da pomjeranje magnetnog sjevernog pola ubrzava.

Od 1830-ih, Zemljin severni magnetni pol pomerio se oko 2.250 kilometara od Kanade prema Sibiru. Između 1990. i 2005, brzina pomeranja se povećala sa manje od 15 kilometara godišnje na oko 50-60 kilometara godišnje.

„Trenutno ponašanje magnetnog severa je nešto što dosad nismo videli. Magnetni sever se sporo pomerao oko Kanade od 1500-ih, ali je tokom posljednjih 20 godina ubrzao prema Sibiru, povećavajući brzinu svake godine do pre otprilike pet godina, kad je naglo usporio sa 50 na 35 kilometara godišnje, što je najveće usporavanje koje smo vidjeli“, kaže dr Vilijam Braun iz BGS-a, prenosi Aj-Ef-El Sajens.