Da li je i vaše među njima: Prezimena koja završavaju na -ić ili -ović nose posebno značenje

04.12.2024. | 16:41

Uz ime koje nam daju na rođenju i koje predstavlja naše lično ime, prezime označava naše porijeklo i korijene. S obzirom na to da sufiksi na srpskim prezimenima jasno ukazuju na porijeklo i nacionalnu pripadnost ljudi koji ih ponosno nose, trebalo bi znati i šta ti vrlo specifični nastavci predstavljaju, odnosno naglasiti da oni tu, na njihovom kraju, nisu slučajno.

Prezimena u Srbiji su vrlo posebna u odnosu na najveći dio svijeta. Nastavci -IĆ, odnosno -OVIĆ su najrasprostanjeniji među Srbima i vrlo jasno označavaju mjesto rođenja i nacionalnu propadnost naših ljudi. Nakon toga slijede ona koja se završavaju na -SKI ili -VSKI, koja uglavnom znače da osoba ‘vuče’ porijeklo iz Makedonije po liniji predaka.

I dok je u tim situacijama vrlo jasno gdje su potekli korijeni i zašto je prezime po tome specifično, kada su ona koja se završavaju na -IĆ u pitanju, njihovo značenje je vrlo interesantno.

Prezime je nastalo u drugoj polovini 14. vijeka. U slovenskim narodima korišćeno je mnogo sufiksa prilikom nastajanja prezimena. Najčešći nastavak -IĆ znači “malo i mlado”, a nastavak -OVIĆ upućuje da je “potomak od…”.

Prezimena na -IĆ su, inače, najčešći oblik prezimena među Srbima, ali i drugim južnoslovenskim narodima, kao što su Hrvati, Bosanci i Crnogorci. Ovaj sufiks ima duboke korijene u slovenskoj jezičkoj i kulturnoj tradiciji i igrao je ključnu ulogu u oblikovanju porodične identifikacije.

Ekspanzija prezimena na -IĆ u vrijeme turske vlasti

Prezimena na -IĆ su se počela intenzivno koristiti u srednjem vijeku, posebno tokom perioda osmanske vlasti na ovim prostorima. U to vrijeme bilo je važno zabilježiti porodičnu pripadnost radi poreza, vojne obaveze ili administracije.

Dodavanje sufiksa -IĆ pomoglo je u pravljenju razlike između ljudi s istim imenom, jer su tada lična imena bila ograničena na nekoliko najčešćih (npr. Jovan, Marko, Petar).

Prezimena na -IĆ obično imaju osnovu koja potiče od:

Ličnih imena

Jovan – Jovanović, Petar – Petrović, Stojan – Stojanović.

Zanimanja

Kovač – Kovačević.

Karakteristika ili nadimaka:

Ćelav – Ćelović, Krst – Krstić.

I na kraju, prezimena na -IĆ nisu samo oznaka porodične pripadnosti, već i dio kulturnog i nacionalnog identiteta.